အီရန္ႏိုင္ငံ အက္စစ္အမႈ

အီရန္အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး အက္ဆစ္ျဖင့္ အပက္ခံရသျဖင့္ မ်က္စိကြယ္သြားခဲ့ရေသာျဖစ္ရပ္တြင္ က်ဴးလြန္သူ အမ်ဳိးသားမွာ အီရန္ႏိုင္ငံ ဥပေဒအရ သူ႔မ်က္ေစ့ကိုလည္း အက္စစ္ခ်ၿပီး ကန္းေအာင္ျပဳလုပ္အျပစ္ေပးခံရမည္ျဖစ္ရာ မ်က္စိကြယ္သြားေသာ အမ်ဳိးသမီးက သူ႔ကိုျပဳလုပ္ခဲ့သူကို ခြင့္လႊတ္ေၾကာင္း ႏိုင္ငံပိုင္ ရုပ္သံဝက္ဆိုဒ္တြင္ေဖၚျပထားသည္။
မာဂ်စ္မိုဗာေဟဒီဆိုသူက တကၠသိုလ္တြင္ အတန္းေဖၚ ဘာရာမီအား အႀကိမ္ႀကိမ္လက္ထပ္ခြင့္ေတာင္းခံခဲ့ေသာ္လည္း ဘာရာမီက လက္မခံသျဖင့္ မ်က္ႏွာကို အက္ဆစ္ျဖင့္ပက္ခဲ့ရာ ဘာရာမီ မ်က္စိကြယ္ခဲ့ရသည္။ ထိုျပစ္မႈအတြက္ မာဂ်စ္ကို ကိုရမ္က်မ္းလာ ကီဆက္ (qesas) ဥပေဒအရမ်က္စိ သူ႔မ်က္လံုးမ်ားကိုလည္း အက္စစ္ခ်ကန္းေစရန္ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ေဖေဖၚဝါရီလအတြင္းက တရားရုံးမွ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။
“ေအမန္နီဘာရာမီက သူ႔ကိုမ်က္စိကန္းေအာင္လုပ္ခဲ့တဲ့ သူကို ခြင့္လႊတ္ေၾကာင္းနဲ႔ အျပစ္မယူဖို႔ေတာင္းပန္ခဲ့တယ္။” ဟု ဝက္ဆိုဒ္တြင္ေဖၚျပထားသည္။
ထို႔ေၾကာင့္ မိုဗာေဟဒီ၏ မ်က္ေစ့မ်ားကို ေဖါက္ထုတ္အျပစ္ေပးျခင္းကို တရားရုံးကအမိန္႔ထုတ္ခဲ့သည္။

ဘာရာမီက ISNA သတင္းဌာနသို႔ေျပာၾကားရာတြင္ ကိုရမ္က်မ္းတြင္ ဘုရားသခင္က မ်က္လံုးတစ္လံုးအတြက္ မ်က္လံုးတစ္လံုးခ်င္း “ကီဆက္” ျဖစ္ရမည္(qesas) ဟု မိန္႔ၾကားထားေသာ္လည္း ခြင့္လႊတ္ျခင္းမွာ ကီဆက္ထက္သာလြန္မြန္ ျမတ္ေၾကာင္း ဆိုသျဖင့္ သူမအေနႏွင့္ သူ႔ကို ခြင့္လႊတ္လိုက္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ကြ်န္မကို အက္ဆစ္နဲ႔ ပက္ခဲ့တဲ့ သူကို ကီဆက္ဥပေဒအတိုင္း အျပစ္ေပးႏိုင္ဖို႔ ခုႏွစ္ႏွစ္လံုးလံုးကြ်န္မ ႀကိဳးစားခဲ့ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီကေန႔ေတာ့ ကြ်န္မခြင့္လႊတ္ဖို႔ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါၿပီ။” ဟု ဆို၏။
“ကြ်န္မတိုင္းျပည္အတြက္လည္း ကြ်န္မလုပ္ခဲ့တာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ အျခားႏိုင္ငံေတြ အားလံုးက ကြ်န္မတို႔ဘာ လုပ္မလဲဆိုတာကို ေစာင့္ၾကည့္ေနၾကတာပါ။ ”

တီဟီရန္တရားရုံးအစိုးရေရွ႕ေန အာဘက္စ္ဂ်ဖာရီဒိုလာတာဘာဒီ က ဘာရာမီ၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ႀကိဳဆိုခဲ့ေသာ္လည္း တရားဥပေဒအတိုင္း တရားခံမ်က္လံုးမ်ားကို အက္စစ္ခ် အျပစ္ေပးရမည္ပင္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဒီေန႔ပဲ မာဂ်စ္မိုဗာေဟဒီကို ေဆးရုံမွာ မ်က္လံုးအထူးကုေတြနဲ႔ တရားရုံးက တာဝန္ရွိကိုယ္စားလွယ္ေတြေရွ႕ေမွာက္မွာပဲ မ်က္လံုးကို ကန္းသြားေအာင္ အက္စစ္ခ်ေတာ့မယ့္ အခ်ိန္မွာပဲ ေအမန္နီက ေတာင္းဆိုခဲ့တာပါ။” ဟု ဒိုလာတာဘာတီက ISNA သတင္းဌာနသို႔ေျပာျပခဲ့သည္။
“ဒါေပမယ့္ ေအမန္နီက သူ႔ရဲ႕ထိခိုက္ဒဏ္ရာရခဲ့မႈအတြက္ ေလ်ာ္ေၾကးေတာင္းခံပါတယ္။”
“တရားရုံးကလည္း အမႈကိုေကာင္းစြာစီရင္ခ်က္ခ်ခဲ့ပါတယ္။ ေအမန္နီရဲ႕ ခြင့္လႊတ္ျခင္းအေပၚကိုလည္း အေလးအနက္ ထားပါတယ္။” ဟု သူက ဆက္လက္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေမလလယ္ခန္႔က အာမန္သတင္းစာမွ ေဖၚျပခဲ့ေသာ သတင္းတစ္ပုဒ္တြင္ ဘာရမီက “ကြ်န္မရဲ႕ ဘဝနဲ႔ ေရွ႕ေရးအတြက္ ယူရိုေငြ ႏွစ္သန္းလိုခ်င္ပါတယ္။ ဒီပိုက္ဆံေတြနဲ႔ ကုသဖို႔ အတြက္ မဟုတ္ပါဘူး။” ဟု ဆိုေၾကာင္း ေဖၚျပခဲ့သည္။
“ကြ်န္မအေနနဲ႔ မာဂ်စ္ကို ခြင့္လႊတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ကေတာ့ အျပစ္ေပးစရာရွိတာ ဆက္လက္ျပဳလုပ္သြားမယ္ လို႔ ေျပာပါတယ္။”
ဘာရာမီ၏ မိခင္ကလည္း သူမသမီး၏ ခြင့္လႊတ္တတ္ျခင္းအတြက္ ဂုဏ္ယူေၾကာင္း တနဂၤေႏြေန႔က ISNA သတင္းတြင္ေဖၚျပခဲ့ သည္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္ အဖြဲ႔ႀကီးက အီရန္ႏိုင္ငံ၏ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ တရားစီရင္ေရးစံနစ္ကို ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲရန္လိုအပ္လ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ႏွိပ္စက္ညွဥ္းပမ္းအျပစ္ေပးျခင္းကို ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒမ်ားအရ တားျမစ္ထားေၾကာင္း တနဂၤေႏြက ေၾကျငာခ်က္ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။
အီရန္ အစၥလာမ္ရွာရီရာ ဥပေဒအရ လူသတ္မႈမ်ား၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိျဖင့္ ကိုယ္လက္အဂၤါခ်ဳိ႕ယြင္းေအာင္က်ဴးလြန္မႈမ်ားအတြက္ လက္စားေခ်ေရးဥပေဒကို ခြင့္ျပဳထားသည္။

မိုဗာေဟဒီႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့စဥ္ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္တြင္ ဘာရာမီသည္ အသက္ ၂၄ ႏွစ္ရွိၿပီး အက္စစ္ျဖင့္အပက္ခံရေသာ ဒဏ္ရာမ်ားကို စပိန္ႏိုင္ငံတြင္ ႏွစ္ေပါင္းအတန္ၾကာကုသခ့ဲရသည္။ မ်က္လံုးႏွစ္ဘက္စလံုးကန္းသြားခဲ့ၿပီး မ်က္ႏွာႏွင့္ကိုယ္ခႏၶာတြင္ ဒဏ္ရာမ်ား ရွိေနဆဲျဖစ္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္အနည္းငယ္အတြင္း အက္စစ္ျဖင့္ပက္မႈအမ်ားအျပား အီရန္ႏိုင္ငံတြင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။

သတင္းစာမ်ားကလည္း ဘာရာမီကိုစာနာေထာက္ထားမႈျဖင့္ သတင္းမ်ားေရးသားေဖၚျပၾကၿပီး သူမအက္စစ္ျဖင့္ အပက္မခံရမီပံု ႏွင့္ အပက္ခံရၿပီး ရုပ္ပ်က္သြားပံုမ်ားကိုလည္း ေဖၚျပၾကသည္။

၂၀၁၀ ဒီဇင္ဘာလ အတြင္းက မိမိမယား၏ လင္ငယ္ကို အက္စစ္ျဖင့္ပက္ကာ မ်က္စိကန္းေအာင္ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ က်ဴးလြန္သူ တစ္ဦးကို အီရန္တရားရုံးခ်ဳပ္က ကီဆက္ အမိန္႔ခ်မွတ္ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ စီရင္မႈျပဳျခင္းရွိ၊ မရွိေသးကိုမူ မသိရွိရေသးေပ။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း