ဆီးရီးယား အာဆက္ အစိုးရကို ႏိုင္ငံစံု၊ အဖြဲ႔စံုမွ ဖိအားေပးေနေသာ္လည္း သတ္ျဖတ္မႈမ်ား ရွိေနဆဲ

ဆီးရီးယား အစိုးရကို ႏိုင္ငံတကာမွ ဖိအားေပးမႈမ်ား ဆက္လက္ ျမင့္မားလ်က္ ရွိေသာ္လည္း ဆီးရီးယား အစိုးရကမူ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို ေနာက္ထပ္ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။ တနဂၤေႏြေန႔ နံနက္ အရုဏ္မတက္မီ အခ်ိန္က အစိုးရ စစ္တပ္မွ ဒီယာအက္ဇ္ေဇာ ၿမိဳ႕အေရွ႕ဘက္ တြင္ ဝင္ေရာက္စီးနင္း ေခ်မႈန္းမႈျပဳခ့ဲရာ လူအေယာက္ ၂၀ ခန္႔ ေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း တက္ႁကြလႈပ္ရွား သူမ်ားက ဆိုသည္။

“လက္နက္ႀကီး ပစ္သံေတြ ေနရာအႏွံ႔က ၾကားရပါတယ္။” ၿဗိတိန္ အေျခစုိက္ ဆီးရီးယား လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္ေရး အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ျဖစ္သူ ရာမီအဗၺဒီရာမန္က AFP သတင္းဌာနသို႔ ေျပာၾကားသည္။
လူေပါင္း ဒါဇင္ေက်ာ္ ဖမ္းဆီးထားၿပီးေနာက္ ေနာက္ထပ္ ဖမ္းဆီးႏွိမ္နင္းေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္းဆို၏။

ဆႏၵျပသူမ်ားကို ႏွိမ္နင္းရာတြင္ ေသနတ္မ်ား၊ အသံဗံုးမ်ား အသံုးျပဳေၾကာင္း မ်က္ျမင္သက္ေသ (၁)ဦးက ေျပာသည္။ ၿမိဳ႕ကို စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ ထားၿပီး လွ်ပ္စစ္မီးမ်ား၊ ဖုန္းလိုင္းမ်ား ျဖတ္ေတာက္ ထားေၾကာင္းသိရသည္။ ဟုမ္းစ္ျပည္နယ္ရွိ ဟူလာၿမိဳ႕တြင္ ကေလး (၂)ဦး အပါအဝင္ (၇)ဦး ေသဆံုးေၾကာင္း ဆို၏။ တင့္ကား ၂၅ စီး၊ စစ္ကားမ်ားႏွင့္ ဟူလာၿမိဳ႕တြင္း၌ စစ္ဆင္ေရး လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း အဗၺဒယ္ရာမန္က ေျပာသည္။

သမၼတဘက္ရွာ အယ္လ္အာဆက္က သူ႔စစ္တပ္ အေနျဖင့္ ရာဇဝတ္သားမ်ားကို ႏွိမ္နင္းေနျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ယင္းလုပ္ရပ္မ်ားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္ တာဝန္ပင္ ျဖစ္ေၾကာင္း ကာကြယ္ ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
“ဆီးရီးယားက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လမ္းေၾကာင္းေပၚမွာ ေရာက္ေနပါတယ္။ လမ္းေတြ၊ ၿမိဳ႕ေတြကို ပိတ္ဆို႔ၿပီးေတာ့ အဖ်က္လုပ္ရပ္ ေတြ၊ အၾကမ္းဖက္လုပ္ရပ္ေတြ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ရာဇဝတ္သားေတြကို ႏွိမ္နင္းၿပီး အရပ္သားေတြကို ကာကြယ္ေပးရမွာက ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ တာဝန္ျဖစ္ပါတယ္။” ဟု အာဆက္၏ စကားကို ႏိုင္ငံပိုင္ရုပ္သံ SANA မွ ေၾကျငာခဲ့သည္။

ဆီးရီးယား အစိုးရက ျပည္သူ လူထုအေပၚ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းေနျခင္းကို မိမိတို႔ သီးခံႏိုင္စြမ္း ကုန္ဆံုးေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း တူရကီ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ေတယစ္အာဒိုဂန္က ေျပာၾကားလိုက္ၿပီး ေနာက္တစ္ေန႔တြင္ အာဆက္က အထက္ပါ အတိုင္း ေျပာခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ သီးခံႏိုင္စြမ္း ကုန္ဆံုးေနပါၿပီ။ ဆီးရီးယား အစိုးရနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းဖို႔ တူရကီႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးကို ဆီးရီးယားကို လႊတ္ပါ ေတာ့မယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေျပာလိုတဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကို ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးက ရွင္းရွင္းလင္းလင္း ေျပာဆိုမွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း သူတို႔ရဲ႕ တုံ႔ျပန္မႈေပၚ မူတည္ၿပီးေတာ့ လုပ္စရာရွိတာ ဆက္လုပ္သြားရပါလိမ့္မယ္။” ဟု ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ အာဒိုဂန္ကေျပာခဲ့သည္။

အဂၤါေန႔တြင္ တူရကီ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဆီးရီးယားသို႔ သြားေရာက္မည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာသည္။ ယင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သမၼတ အာဆက္၏ အႀကံေပး ဘိုသီနာရွားဘန္က တူရကီအေနႏွင့္ “ျပတ္သားေသာ တံု႔ျပန္မႈ” ကို ၾကားရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္းဆို၏။

“တူရကီ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး အာမက္ဒါတိုလူက ဆီးရီးယားကို ရွင္းလင္း ျပတ္သားတဲ့ စကား ေျပာလာမယ္ဆိုရင္ ဆီးရီးယားဘက္ကလည္း ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ရွင္းလင္းျပတ္သားစြာ တု႔ံျပန္ ေျပာဆိုသြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆီးရီးယားမွာ အရပ္သားေတြ၊ စစ္သားေတြနဲ႔ ရဲေတြကို သတ္ျဖတ္ေနတဲ့ အၾကမ္းဖက္သမားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တူရကီ အစိုးရက အခုခ်ိန္အထိ ဘာမွ ေျပာဆိုျခင္း မရွိေသးပါဘူး။” SANA သတင္းဌာနက ေၾကျငာခဲ့သည္။

ပုပ္ရဟန္းမင္း ဘန္နဒစ္ ၁၆ ကလည္း အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈမ်ားကို ကန္႔ကြက္ေျပာဆိုခဲ့သည္။ တရားဝင္ လူထုဆႏၵအတုိင္း အစိုးရတစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ေရးႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ေရး အတြက္ ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

“ဆီးရီးယားမွာ အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈေတြေၾကာင့္ လူေတြ ေသဆံုးမႈ ျမင့္မားလာေနတာေၾကာင့္ အလြန္အမင္း စိုးရိမ္ပူပန္မိပါတယ္။” အပတ္စဥ္ ဝတ္ျပဳပြဲတြင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးက ေျပာၾကားခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

ကုလသမၼဂၢ အတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္ကလည္း အရပ္သားမ်ား အေပၚ အင္အားသံုး ႏွိမ္နင္းမႈမ်ား “ခ်က္ျခင္း” ရပ္တန္႔ေပးရန္ ဆီးရီးယား အစိုးရကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။

ကုလသမဂၢ ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ လြန္ခဲ့ေသာ အပတ္အတြင္း အၾကမ္းဖက္ ႏွိမ္နင္းမႈမ်ားႏွင့္ အရပ္သားမ်ား ေသဆံုးမႈ ျမင့္မားလာျခင္း မ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာမွ စိုးရိမ္မႈမ်ားႏွင့္ အတြင္းေရးမွဴးႀကီး ကိုယ္တုိင္လည္း စိုးရိမ္မိေၾကာင္း သမၼတအာဆက္ကို ဖံုးဆက္ ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ေဖၚျပပါရွိသည္။

အာရပ္ ပင္လယ္ေကြ႔ ႏိုင္ငံမ်ား အဖြဲ႔ကလည္း “အၾကမ္းဖက္မႈမ်ားႏွင့္ ေသြးေျမက်မႈမ်ား ခ်က္ျခင္း အဆံုးသတ္ရန္” ေတာင္းဆိုလုိက္ၿပီး ပင္လယ္ေကြ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရး ေကာင္စီက “အၾကမ္းဖက္မႈမ်ား တိုးပြားလာျခင္းႏွင့္ ဒဏ္ရာရ၊ ေသဆံုးမႈမ်ား တိုးပြာလာျခင္းအေပၚ စိုးရိမ္ ပူပန္မိေၾကာင္း” ေၾကျငာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္။

မတ္လအတြင္း စတင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ လူထု အံုႁကြမႈမ်ားကို အစိုးရက အင္အားသံုး သတ္ျဖတ္ ႏွိမ္နင္းမႈေၾကာင့္ ယခုအခ်ိန္အထိ လူေပါင္း ၁,၆၅၀ ခန္႔ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ဆႏၵျပသူ မ်ားကို ဖမ္းဆီး ထိန္းသိမ္းထားေၾကာင္း ဆီးရီးယား လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔က ေၾကျငာခဲ့သည္။

လူထုအံုႁကြမႈမ်ား ၿငိမ္သက္သြားေစရန္ ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး ဝါလစ္အယ္လ္-မြာအယ္လန္က လြတ္လပ္၍ တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပြဲ တစ္ရပ္ ယခုႏွစ္ကုန္တြင္ က်င္းပေပးမည္ ျဖစ္ၿပီး ဆီးရီးယား ျပည္သူလူထု၏ ဆႏၵမ်ား ထင္ဟပ္ ေဖၚထုတ္ ျပသႏိုင္ေရး အတြက္ လႊတ္ေတာ္သစ္တစ္ရပ္ ဖြဲ႔စည္း တည္ေဆာက္ေပးသြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း တနဂၤေႏြက ကတိေပး ေျပာၾကားခဲ့သည္။

(၄)ႏွစ္ သက္တမ္းရွိ လက္ရွိ လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းမွာ ယခုႏွစ္ အေစာပိုင္းကပင္ ကုန္ဆုံးသြားခဲ့ၿပီး ျဖစ္ၿပီး ၂၀၁၁ မကုန္မီ သမၼတအာဆက္က ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပမည့္ရက္ကို ေၾကျငာေပးမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ႕အလယ္ပိုင္း