အေမဇုံ ေျမေအာက္ျမစ္ (သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ေဆာင္းပါး)

အေမဇံုသစ္ေတာေရေဝေဒသႀကီး၏ ေျမေအာက္ပိုင္းတြင္ ကီလိုမီတာ ၆,၀၀၀ ခန္႔ရွည္လ်ားေသာ ေျမေအာက္ျမစ္ႀကီးတစ္စင္း စီးဆင္းလ်က္ရွိေၾကာင္း ဘရာဇီးသိပၸံပညာရွင္မ်ားက ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္သည္ဟု ေၾကျငာခဲ့သည္။

သို႔ေသာ္ အျခားသုေတသီ မ်ားကမူ ေျမေအာက္ ေက်ာက္ႀကိဳေက်ာက္ၾကားတြင္ ေရအနည္းငယ္ မွ်သာ စီးဆင္းေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

အေမဇုံသည္ သတၱဝါမ်ဳိးစိတ္မ်ား အမ်ားအျပား ရွင္သန္ေနထိုင္ေနျခင္း၊ လွပျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ေက်ာ္ၾကားသည္။ အေမဇံုေဒသ၏ ဟမ္ဇာျမစ္ေအာက္တြင္ ေျမေအာက္ျမစ္တစ္စင္းကို ရွာေဖြေတြ႕ရွိခဲ့ေၾကာင္း ဘရာဇီးအမ်ဳိးသား သုေတသန ဌာနၾကီးက လြန္ခဲ့ေသာ အပတ္က က်င္းပခဲ့သည့္ ညီလာခံတြင္ ေၾကျငာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ အျခားေသာ သုေတသီမ်ားက ၎တို႔သည္ အေမဇံု ေဒသ၏ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းမွ်ကိုသာ ေတြ႔ရွိခဲ့ျခင္းျဖစ္မည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆၾကသည္။

၁၉၇၀ ႏွင့္ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္မ်ားအတြင္း ဘရာဇီးႏုိင္ငံပုိင္ ပက္ထရိုဘရာ့စ္ေရနံတြင္းကုမၸဏီမွ တူးေဖၚခဲ့ေသာ တြင္းေဟာင္း ၂၄၁ တြင္းမွ အပူခ်ိန္ကြာ ျခားမႈ အခ်က္အလက္မွတ္တမ္းမ်ားကို စုေဆာင္း၍ ေျမေအာက္ျမစ္တည္ရွိရာ ေနရာကို အဲလိဇဘက္တာဗာရက္စ္ႏွင့္ ဗာလီယာ ဟမ္ဇာတို႔က တင္ျပခဲ့သည္။

အကယ္၍ ယင္းျမစ္သည္ ေျမေအာက္ ၂ ကီလိုမီတာႏွင့္ ၄ ကီလိုမီတာၾကားရွိၿပီး သိပၸံပညာရွင္မ်ား ထင္သေလာက္ႀကီးမားေန မည္ဆိုပါက ကမၻာ့အရွည္လ်ားဆံုး ေျမေအာက္ျမစ္တစ္စင္း ျဖစ္ေပလိမ့္မည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့ျပီး
“သိပၸံပညာရွဳေထာင့္က ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အလြန္စိတ္ဝင္စားဖို႔ေကာင္းပါတယ္။” အေမဇုံေဒသကို ၁၂ ႏွစ္ခန္႔
ေလ့လာေနခဲ့ေသာ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ ဝုဒ္ဟိုးလ္ သုေတသနဌာန အေမဇံု ေလ့လာေရး အစီအစဥ္ ဦးေဆာင္သူ မိုက္ကယ္ကိုးက ေျပာသည္။

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ ျမင္ေနရတာက အေပၚယံေလးပါ။ ”
အရြယ္အစား ႀကီးမားေသာ္လည္း ေျမေအာက္တြင္ စီးဆင္းေနေသာ ေရပမာဏမွာ အေမဇံုေတာအတြင္း စီးဆင္းေနေသာ ေရပမာဏႏွင့္ ႏႈိင္းလ်င္ သံုးရာခိုင္ႏႈန္းမွ်ပင္ မရွိဟု ကိုးက ေျပာသည္။
“ေျမေအာက္ျမစ္ဆိုတာ ပိုက္လံုးထဲမွာ စီးေနတဲ့ ပံုစံမ်ဳိး မဟုတ္ဘူး ။ ေက်ာက္ႀကိဳေက်ာက္ၾကားမွာ စီးေနတာ။ ပင္မေရေၾကာကေတာ့ ေျမေပၚကေရ အရင္းအျမစ္ပါပဲ။”

အေမဇုံႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စာအုပ္ ေရးသားထုတ္ေဝခဲ့ေသာ ပက္ထရိုဘရာ့စ္ ေရနံကုမၸဏီတြင္ အလုပ္လုပ္ခဲ့သည့္ ဘူမိေဗဒပညာရွင္ ေဂ်ာ့ဖူဂူရယ္ဒိုအား ေျမေအာက္ ေရေၾကာကို ျမစ္တစ္စင္း အျဖစ္ ယူဆရရႏိုင္ပါသလား ဟူေသာ ေမးခြန္း ေမးျမန္းၾကည့္ရာတြင္ မျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္း ဆို၏။

“သူတို႔ေျပာေနတာေတြက ေက်ာက္တုံးေတြရဲ႕ အပူခ်ိန္ကြဲျပားျခားနားမႈကို အေျခခံၿပီး ေျပာေနတာပဲ။ အဲဒါမွားတယ္ ဆိုတာေထာက္ျပႏိုင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာရွိပါတယ္။” ဟုဆိုသည္။
ဆက္လက္၍ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ သိပၸံပညာေပၚ အေျခခံထားျခင္းမရွိဟုလည္း ထင္ျမင္ေၾကာင္းဆိုသည္။

ထို႔ျပင္ ယင္းသို႔ေတြ႔ရွိမႈ အစီရင္ခံစာမွာ ညီလာခံတစ္ခုမွ ထြက္ေပၚလာေသာ စာတမ္းတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ပညာရွင္အသီးသီးက ေထာက္ခံထား ေသာ အခ်က္အလက္မ်ားျဖင့္ စုစည္းတင္ျပထားျခင္းလည္း မရွိေၾကာင္းဆိုသည္။

“အဓိပၸါယ္မရွိပါဘူး။ အပူခ်ိန္ မတူညီမႈအေပၚမွာ အေျခခံၿပီး ေျမေအာက္ျမစ္တစ္စင္း ရွိတယ္လို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ အပူခ်ိန္ မတူညီတာဟာ အျခား အေၾကာင္းေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။” ဟု သူက တုံ႔ျပန္ေျပာဆိုလိုက္သည္။

ဟမ္ဇာျမစ္သည္ ၾကီးမားေသာေရထုျဖင့္ ျဖည္းညင္းစြာ စီးဆင္းေနေသာ ျမစ္ျဖစ္သည္။ တစ္စကၠန္႔လွ်င္ ၁၃၃,၀၀၀ ကုဗစင္တီမီတာႏႈန္းျဖင့္ စီးဆင္းလ်က္ရွိသည္။ ေရေအာက္ျမစ္ စီးဆင္းမႈပမာဏမွာ တစ္စကၠန္႔လွ်င္ ၃,၉၀၀ ကုဗစင္တီမီတာ သာရွိ သည္။

အေမဇုံေတာ၏ က်ယ္ျပန္႔မႈသည္ တစ္ ကီလိုမီတာ မွ ၁၀၀ ကီလိုမီတာ အထိက်ယ္ဝန္းသည္။ ဟမ္ဇာျမစ္သည္ ထို႔ထက္ပို က်ယ္ဝန္းသည္။ ၂၀၀ ကီလိုမီတာမွ ၄၀၀ ကီလိုမီတာအထိ က်ယ္ဝန္းေလသည္။ သို႔ေသာ္ ျမစ္၏ အက်ယ္အဝန္းဟု ဆိုရာဝယ္ စီးဆင္းေနေသာ အပိုင္းမ်ားကိုသာ ထည့္တြက္ထားျခင္း မဟုတ္ေၾကာင္း ဖူဂူရယ္ဒို ကေျပာသည္။

“ကီလိုမီတာ ၆,၀၀၀ အရွည္ဆိုတာ ေတာင္အေမရိကရဲ႕ အက်ယ္နီးပါးရွိပါတယ္။” သူက အယ္လ္ဂ်ာဇီယာႏွင့္ ေမးျမန္း ခန္းတြင္ေျပာျပခဲ့သည္။

တိုက္ႀကီးတစ္ခုလံုး၏ ေအာက္ေျခ ေက်ာက္သား ဖြဲ႔စည္းမႈမွာ ေျမေအာက္ ျမစ္တစ္စင္း အဆက္မျပတ္ စီးဆင္း ႏိုင္ဖို႔ရာ ေကာင္းမြန္ေခ်ာေမြ႕ေသာ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခု ဆက္တိုက္ မရွိႏိုင္ေၾကာင္း ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ေျမေအာက္ေရမ်ားကို ျမစ္တစ္စင္းအျဖစ္ မသတ္မွတ္ႏိုင္ေၾကာင္း သူကဆို၏။

ေဂဟေဗဒ စနစ္ဆက္စပ္မႈႏွင့္ ေျမေအာက္ေရေတြ႕ရွိမႈ ဆက္စပ္ပံုတို႔ကိုလည္း သိပၸံပညာရွင္မ်ား အတိအက် မသိေသးေပ။

“ကမ္းေျခေဒသေတြမွာ ဆားဓါတ္ ပါဝင္မႈ နည္းပါးသြားေစလိမ့္မယ္လို႔ ထင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတိအက်ေတာ့ မေျပာႏိုင္ ပါဘူး။” ဟု ကိုး ကေျပာသည္။ အကယ္၍ ေျမေအာက္ေရသည္ ေရခ်ဳိျဖစ္ပါက ကမ္းေျခေဒသမ်ားတြင္ လမုလတာ ပင္မ်ားမွ သည္ ရႊံ႕ႏုန္းေျမ မ်ားအထိ ေဂဟစံနစ္အေပၚ သက္ေရာက္မႈ ရွိႏိုင္ေၾကာင္း သိပၸံပညာရွင္အခ်ဳိ႕က သံုးသပ္သည္။ သို႔ေသာ္ ေရခ်ဳိအေန ႏွင့္ ဤမွ် ေျမေအာက္အနက္တြင္ မတည္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း ဖူဂူရယ္ဒိုက ျငင္းသည္။

ဤမွ် ေျမေအာက္အနက္ရွိ ေရထဲတြင္ ဘက္တီးရီးယား ပိုးမႊားမ်ားႏွင့္ အျခား အဆင့္နိမ့္ ပိုးမႊားမ်ားသာ ရွင္သန္ႏိုင္မည္ဟု ကိုးက ေျပာသည္။

ေျမေအာက္ေရ ရွာေဖြေတြ႕ရွိမႈသည္ အမွန္တကယ္ ျဖစ္သည္ဆိုလွ်င္ အျခား အရင္းအျမစ္မ်ားလည္း ရွိေနႏိုင္ေသးေၾကာင္း ဘရာဇီး ဂရင္းပိစ္အဖြဲ႔ဝင္ ရာေဖးလ္ခရုစ္ကေျပာသည္။


“ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္ေတာ့ အေမဇုံေတာႀကီးဟာ အရမ္းအဖိုးတန္ၿပီး ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ရမယ့္ ကိစၥျဖစ္ပါတယ္။ သိပၸံပညာရွင္ အသိုင္းအဝန္းကလည္း အသစ္ရွာေဖြေတြ႔ရွိမႈေတြကို ထုတ္ေဖၚတင္ျပသလို ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးကိစၥေတြ အတြက္လည္း အႀကီးအက်ယ္ေဆြးေႏြးရမွာျဖစ္ပါတယ္။” ဟု အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသတင္းဌာနသုိ႔ ေျပာျပခဲ့ေလသည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး