အနာဂတ္ စြမ္းအင္ အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

အနာဂတ္ စြမ္းအင္ အေၾကာင္း တေစ့တေစာင္း

ေလာင္စာအေပၚမီွခိုေနရမႈမ်ား ကြ်ႏု္ပ္တို႔၏ ေန႔စဥ္ဘဝတြင္ တျဖည္းျဖည္းခ်ဲ႕ထြင္ေနရာယူလာေနပါၿပီ။ ကြ်ႏု္ပ္တို႔ဝတ္ဆင္ေနေသာ အဝတ္အစားမွသည္ စားသံုးေသာ အစားအစာမ်ား၊ တစ္ေနရာမွ တစ္ေနရာ သို႔သြားလာလႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္ ေလာင္စာဆီ သာမရွိခဲ့လွ်င္ ကြ်ႏ္ုပ္တို႔၏ ဘဝမ်ားတစ္မ်ဳိး တစ္ဖံုျဖစ္သြားေပမည္။ 

 ေလာင္စာဆီ အရင္းအျမစ္ကလည္း အကန္႔အသတ္ ရွိေနသည္။ ဒါေၾကာင့္ ေလာင္စာဆီ အရင္းအျမစ္ေတြဟာ မကုန္ႏိုင္၊ မခန္းႏိုင္ေအာင္ ရွိေနတာ မဟုတ္ဘူးဆိုတဲ့ အေပၚဘယ္သူမွလည္း ေစာဒက မတက္ၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ေလာက္က်န္ေသးလဲ၊ ဘယ္ေလာက္အထိ အသံုးခံဦးမလဲ ဆိုတဲ့ အေပၚမွာသာ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကမႈေတြနဲ႔ လူေတြ ပြက္ေလာရိုက္ေနတဲ့ ကိစၥပါ။ 

 ကြ်ႏု္ပ္တို႔မွာ မေဝးေတာ့တဲ့ အနာဂတ္ အခ်ိန္တစ္ခ်ိန္၊ ေလာင္စာဆီထုတ္လုပ္မႈ အျမင့္မားဆံုးေရာက္လာမယ့္ အခ်ိန္တစ္ခ်ိန္ကို ေရာက္လုလုျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဒါကို “ေလာင္စာဆီအထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္” လို႔ ေျပာၾကေလ့ရွိၾကပါတယ္။

ေလာင္စာဆီအထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္

စီအိုင္ေအ မွာ အႏွစ္သံုးဆယ္ေလာက္ ဆန္းစစ္သူအျဖစ္ လုပ္ကိုင္လာခဲ့တဲ့ ပညာရွင္ Tom Whippleကေျပာပါတယ္။ “ေလာင္စာဆီအထြဋ္အထိပ္ဆိုတာ ကမၻာႀကီးမွာ ေလာင္စာဆီ ထုတ္လုပ္မႈႏႈန္း အျမင့္မားဆံုး ျဖစ္လာမယ့္ အခ်ိန္တစ္ခ်ိန္ကို ေျပာတာပါ။ ၿပီးရင္ ျပန္က်ဆင္းသြားမယ္။ ဆိုလိုတာက အျမင့္ဆံုးဆိုတဲ့ အမွတ္မွာ တသမတ္တည္း အၾကာႀကီး တည္မေနႏိုင္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ေလာင္စာအရင္းအျမစ္က အကန္႔အသတ္ရွိေနပါတယ္။ တစ္ေန႔ေန႔ေတာ့ အရင္းအျမစ္ေတြ ေလ်ာ့နည္း သြားမွာပါ။ အထြဋ္အထိပ္အခ်ိန္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေဆြးေႏြးေနတယ္ဆိုတာ အဲဒါပါပဲ။”

ယခုအခါ ထိုအခ်ိန္ကာလသို႔ ေရာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း အေထာက္အထားမ်ား ေတြ႔ျမင္ေနရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီIEA ၏ (၂၀၁၁) အတြက္ ေလာင္စာဆီ ထုတ္လုပ္မႈအေပၚ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္း တြက္ခ်က္ထားမႈကို တစ္ေန႔စည္ေပါင္း (၈၉.၅) သန္း (89.5 million bpd) သို႔ တိုးျမႇင့္ခဲ့ရပါတယ္။ မႏွစ္က ခန္႔မွန္းထားသည္ထက္ (၁.၂) သန္း ပိုလာပါတယ္။

(၂၀၁၂) အတြက္ IEA ၏ ခန္႔မွန္းထားမႈမွာ ေနာက္ထပ္ (၁.၅) သန္းတိုးၿပီး (၉၁) သန္းျဖစ္သြားမွာျဖစ္ပါတယ္။ Whipple လို ေလ့လာေနသူေတြ အတြက္ သံုးစြဲမႈေတြ ျမင့္မားလာတာနဲ႔ အတူ ထုတ္လုပ္မႈေတြ ဘယ္လိုတုိးလာသလဲ ဆိုတာကို သံုးသပ္စရာ ျဖစ္လာပါတယ္။

Whipples ၏ တြက္ခ်က္ေလ့လာမႈမ်ားက IEA ၏ တြက္ခ်က္မႈမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီမႈရွိေနပါတယ္။ ကမၻာ့ေရနံထုတ္လုပ္မႈ အျမင့္ ဆံုးအမွတ္သည္ (၆) ႏွစ္ၾကာ တစ္သမတ္တည္း ရပ္တန္႔လ်က္ရွိပါတယ္။

“ဒါေၾကာင့္ အခ်ဳိ႕ ေလ့လာသံုးသပ္သူေတြက အျမင့္ဆံုး ေရနံထုတ္လုပ္မႈဟာ အၿမဲတမ္းဒီလိုပဲ ရပ္တည္ေနႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆၾကတယ္။” လို႔ Whpples ရဲ႕ ဇူလိုင္လ (၁၄) ရက္ေန႔က IEA အတြက္ တြက္ခ်က္ေပးတဲ့“Peak Oil Review” စာထဲမွာ ေရးသားထားပါတယ္။ ေနာက္လမွာ အနည္းငယ္ထပ္ၿပီး ျမင့္တက္လိမ့္ဦးမယ္လို႔ သူက“အယ္လ္ဂ်ာဇီယာ”ကို ေျပာပါတယ္။ ၿပီးရင္ အဲဒီအျမင့္ဆံုး အမွတ္ဟာ ႏွစ္အနည္းငယ္သာ ခံမွာျဖစ္ၿပီး ေနာက္ဆံုးလည္း ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႔ ဆိုတယ္။

“တစ္ခ်က္ သတိထားရမွာက တစ္ကမၻာလံုး ေရနံထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းလာတယ္ ဆိုတာကိုပါ။ ႏွစ္တိုင္း ေရနံအသစ္ေတြကို ရွာလို႔မေတြ႕ဘူးဆိုရင္ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ေန႔တိုင္း ေရနံတြင္းေတြ ခမ္းေျခာက္ေနတယ္။ လက္ရွိတြင္းေတြကေန ႏွစ္စဥ္ ေရနံထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈ သံုးသန္းကေန ေလးသန္းအထိ က်ဆင္းေနပါတယ္။” လို႔ဆိုပါတယ္။

ပညာရွင္ Whipple ကေတာ့ ေလာင္စာ အထြဋ္အထိပ္ ထုတ္လုပ္ႏိုင္မႈ အခ်ိန္ေက်ာ္လြန္သြားရင္ လူသားေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘဝေတြ ဘယ္လို ႀကံဳေတြ႕ရမယ္ဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အထက္ပါအတိုင္း ပြင့္ပြင့္ လင္းလင္းပဲ ေျပာသြားခဲ့ပါတယ္။

ပညာရွင္ Marion King Hubbert ၏အျမင္

Shell ေလာင္စာကုမၸဏီမွာ အလုပ္လုပ္ခဲ့တဲ့ မာရီယြန္ကင္း ဟာ့ဘတ္Marion King Hubbertယုတၱိေဗဒ အေျချပဳ ခန္႔မွန္းတြက္ခ်က္မႈ မ်ဥ္းေကြးဇယားကို တီထြင္ၿပီးေတာ့ ‘Hubbert curve’ လု႔ိအမည္ေပးထားတဲ့ ဇယားကိုတည္ၿပီး (၁၉၆၅) ကေန (၁၉၇၀) ၾကား အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု ေလာင္စာဆီ ထုတ္လုပ္မႈကို တြက္ခ်က္ျပခဲ့ရာမွာ ကြက္တိမွန္ခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ဇယားက ႏိုင္ငံေတြ၊ ေဒသေတြ၊ ေရနံတြင္းေတြ၊ ေရနံေျမေတြက ေရနံထုတ္လုပ္မႈ အျမင့္မားဆံုး အေျခအေနေတြနဲ႔ က်ဆင္းလာတဲ့ အေျခအေနေတြကို တြက္ထုတ္ခဲ့ရာမွာ အေတာ္ကို မွန္ကန္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အဲဒီဇယားအတိုင္း တြက္ခ်က္ခဲ့ရာမွာ ေလာင္စာဆီ ထုတ္လုပ္မႈဟာ ေလာင္စာဆီ အသံုးျပဳမႈနဲ႔ ေစ်းကြက္ ဖိအားေတြနဲ႔ အၾကမ္းဖ်င္း ေခါက္ခ်ဳိးက်ေနတယ္လို႔ အေျဖထြက္ပါတယ္။

အေကာင္းျမင္၀ါဒီတို႔႔၏ရႈေထာင့္

အေကာင္းျမင္ သမားေတြကေတာ့ ေလာင္စာဆီ အထြဋ္အထိပ္အခ်ိန္နဲ႔ ကမၻာလံုး ေရနံက်ဆင္းမႈေတြဟာ (၂၀၂၀) နဲ႔ ေႏွာင္းပိုင္း ေလာက္မွသာ ျဖစ္မယ္လို႔ တြက္ခ်က္ထားၾကၿပီး ေလာင္စာ သံုးစြဲေနတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ား အေနနဲ႔လည္း အခက္အခဲ ႀကီးႀကီးမားမားနဲ႔ အေျပာင္းအလဲေတြ အမ်ားႀကီး ရင္ဆိုင္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

စြမ္းအင္ဆုိင္ရာ မူဝါဒဂ်ာနယ္Energy Policy Journal ကေတာ့ စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈေၾကာင့္ ေရနံဝယ္လိုအားေတြ က်ဆင္းမသြားဘူးဆိုရင္ (၂၀၁၅) အေက်ာ္မွာ ေရာင္းလိုအားထက္ ဝယ္လိုအားက ျမင့္တက္သြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ တြက္ခ်က္ထားပါတယ္။

International Energy Agency (IEA)

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီက ေရနံစိမ္းထုတ္လုပ္မႈဟာ (၂၀၀၆) ခုႏွစ္ကတည္းက အျမင့္ဆံုး အမွတ္ကို ေရာက္ရွိၿပီ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ (၂၀၀၈) ခုႏွစ္ ပထမ (၆) လအတြင္းမွာပဲ ကမၻာ့စီးပြားေရး က်ဆင္းမႈေၾကာင့္ ေရနံေစ်းေတြ ေတာက္ေလွ်ာက္ တဟုန္ထိုး တက္သြားရတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေရနံထုတ္လုပ္မႈနဲ႔ ေရနံေျမအသစ္ေတြ ေတြ႔ရွိမႈ ႏွစ္ရပ္စလံုး လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြကနဲ႕စာရင္ ထိုင္းမႈိင္းသြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။သို႔ေသာ္ ေရနံ လည္ပတ္စီးဆင္းမႈ ေတြကလည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္ေတြကစလို႔ တစ္သမတ္တည္း ေျပးေနတယ္လို႔ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီက အစီရင္ခံစာ ထုတ္ထားပါတယ္။

စာေရးဆရာ ရစ္ခ်က္ဟိန္းဘတ္၏ အယူအဆ

ေလာင္စာ အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္နဲ႔ စီပြားေရး၊ အစားအစာ၊ ပို႔ေဆာင္ဆက္သြယ္ေရး လုပ္ငန္းေတြ အေပၚ အက်ဳိးသက္ေရာက္မႈေတြ အေၾကာင္း စာအုပ္ေပါင္း ဆယ္အုပ္ ေရးသားထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ “ရစ္ခ်က္ဟိန္းဘတ္” က ေလာင္စာ အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္ဆိုတာ အရင္းအျမစ္ေတြ ခ်ဲ႕ထြင္လာျခင္းပဲလို႔ ယူဆထားပါတယ္။

“ေရနံေတြ ကုန္သြားလိမ့္မယ္လို႔ လူအမ်ားက ယုံၾကည္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မဟုတ္ပါဘူး။ ကုန္သြားတာ မဟုတ္ပါဘူး။ လက္လွမ္းမွီသေလာက္ ေလာင္စာ အရင္းအျမစ္ ေလးေတြပဲ ကုန္သြားတာပါ။ ” ဟု “အယ္လ္ဂ်ာဇီယာ”ႏွင့္ေတြ႕ဆံု ေမးျမန္းခန္းတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ေရနံဟာ သိပ္သည္းက်စ္လစ္တဲ့ ေလာင္စာစြမ္းအင္ ျဖစ္ပါတယ္။ အလြယ္တကူ သယ္ယူသြားလို႔လည္း ရပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူက ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့ စြမ္းအင္ကို သူ႔ကိုရွာေဖြရတဲ့ အလုပ္နဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္လိုက္ေတာ့ အင္မတန္ ႀကီးမားပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ ေရနံထုတ္လုပ္မႈဟာ အျမင့္မားဆံုး ေရာက္ရွိေနၿပီဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုေတာ့ “ဟိန္းဘတ္”က လက္မခံပါဘူး။

“ေရနံေစ်းႏႈန္းကေတာ့ အၿမဲတမ္း ျမင့္မားေနတာပါပဲ။ ကမၻာ့ေရနံ ထုတ္လုပ္မႈက ေျခာက္ႏွစ္ေလာက္ မ်ဥ္းတစ္ေျဖာင့္တည္း ေျပးေနပါတယ္။ BP ကုမၸဏီ မကၠဆီကို ပင္လယ္ေကြ႕မွာ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ ေပါက္ကြဲဖိတ္စင္မႈကို ၾကည့္ပါ။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္ႏွစ္အတြင္းမွာပဲ ေရနံေစ်းႏႈန္းက တျဖည္းျဖည္း တက္လာေနတာပါ။ ေငြေၾကးအရေရာ၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ အရေရာ အဖိုးအခ ႀကီးမားပါတယ္။”

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ကမၻာ့ေရနံ ဝယ္လိုအားကလည္း (၁၉၉၄) နဲ႔ (၂၀၀၆) ၾကားႏွစ္စဥ္ (၂%) နီးပါး တိုးတက္လာေနခဲ့ပါတယ္။ (၂၀၀၇) အေရာက္မွာေတာ့ ကမၻာ့ေရနံ ဝယ္လိုအားက တစ္ေန႔ကို ေရနံစည္ (၈၅.၆)သန္း ျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ (၂၀၀၈) နဲ႔ (၂၀၀၉) မွာေတာ့ ေရနံေစ်းေတြ ႀကီးျမင့္လာတာေၾကာင့္ ဝယ္လိုအား (၁.၈%) က်ဆင္းသြားခဲ့ပါတယ္။

ေရနံေစ်းကြက္ အနည္းငယ္ ေအးသြားေပမယ့္လို႔ စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီက တြက္ခ်က္ထားပံုအရေတာ့ သကၠရာဇ္ (၂၀၃၀) ေရာက္ရင္ (၂၀၀၇) ဝယ္လိုအားထက္ (၂၁%) ပိုမ်ားလာလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။ ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေတြ က်ယ္ျပန္႔ႀကီးမား လာတဲ့အတြက္ တစ္ေန႔ကို ေရနံစည္ (၁၀၄) သန္း လိုအပ္ခ်က္ရွိလာမယ္ လို႔ဆိုလုိပါတယ္။

“စက္မႈကုန္ထုတ္ လုပ္ငန္းေတြမွာ အႀကီးအက်ယ္ အေျပာင္းအလဲေတြ ျမင္ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ (၁၈) လအတြင္း ေရနံတစ္စည္ကို ေဒၚလာ (၁၅၀) ျဖစ္ပါေတာ့မယ္။ ဂ်ာမဏီမွာ ႀကံဳေတြ႕ေနရသလို အေမရိကန္မွာ ဓါတ္ဆီတစ္ဂါလံ (၁၀) ေဒၚလာဆိုတာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေပးဖူး ေသးပါဘူး။ အဲဒီေတာ့ ေရနံတစ္စည္ ေဒၚလာ (၁၅၀) ျဖစ္လာရင္ စီးဆင္းမႈေတြအားလံုး ေႏွးေကြး က်ဆင္းကုန္ပါလိမ့္မယ္။”

မလုိအပ္ပဲ ကားကို ေမာင္းႏွင္သြားလာျခင္းမ်ားကို ေရွာင္က်ဥ္ၾကၿပီး ကားရပ္နားရာ ေနရာမ်ား ရွားပါး ၾကပ္တည္း သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဟိန္းဘတ္ ကေျပာပါတယ္။

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီ၏ သံုးသပ္ခ်က္

အေမရိကန္ စြမ္းအင္ဆိုင္ရာ သတင္းအခ်က္အလက္ဌာနရဲ႕ ထုတ္ျပန္ခ်က္အရ လက္ရွိကမၻာ့ေရနံလိုအပ္ခ်က္က တစ္ေန႔ေရနံစည္ (၈၈)သန္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၎ပမာဏဟာ အိုလံပစ္ ေရကူးကန္ေပါင္း (၅,၅၀၀) ေလာက္မွာရွိတဲ့ ေရပမာဏနဲ႔တူညီေပသည္။

(၂၀၀၇) ခုႏွစ္တုန္းက စြမ္းအင္ေအဂ်င္စီက ထုတ္ေဝခဲ့တဲ့ ကမၻာ့စြမ္းအင္ သံုးသပ္ခ်က္ စာတမ္းမွာ “ဂရင္းဖီးလ္ စီမံကိန္းေၾကာင့္ ေနာက္ငါးႏွစ္အတြင္း ေရနံ ထုတ္လုပ္မႈမ်ား တိုးပြားလာႏိုင္ေသာ္လည္း ေနာက္ထပ္ တိုးတက္လာမယ့္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုေရာ၊ အခုလက္ရွိ က်ဆင္းေနတဲ့ ထုတ္လုပ္မႈေတြကိုပါ ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ ေလာက္ငွပါမည္လား ဆိုသည္မွာ မေသခ်ာေၾကာင္း” ဆိုပါတယ္။

တရုတ္၊ အိႏိၵယ၊ အေမရိကန္တို႔လို စြမ္းအင္သံုးစြဲမႈ အင္မတန္ႀကီးမားတဲ့ ႏိုင္ငံေတြေၾကာင့္ လက္ရွိေရနံတြင္းေတြ ထုတ္လုပ္မႈ က်ဆင္းေနခ်ိန္မွာ ေနာက္ထပ္ ေရနံသိုက္ ေတြ႕ရွိမႈ အသစ္ေတြဟာလည္း လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္ျခင္း မရွိေသးပါဘူး။

ပို႔ေဆာင္ေရးလုပ္ငန္းေတြက ေလာင္စာဆီ အသံုးျပဳမႈ အမ်ားဆံုး လုပ္ငန္းေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ (၂၀၀၆) ခုႏွစ္မွာဆိုရင္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ ပို႔ေဆာင္ေရးက အသံုးျပဳတဲ့ ေလာင္စာဆီဟာ တစ္ႏိုင္ငံလံုး အျခားေနရာေတြမွာ ေလာင္စာဆီ အသံုးျပဳမႈရဲ႕ (၆၈.၉%) ရွိပါတယ္။ တကမၻာလံုး အတုိင္းအတာနဲ႔ ဆိုရင္ ေလာင္စာဆီ အသံုးျပဳမႈ စုစုေပါင္းရဲ႕ (၅၅%) ကို သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရးက သံုးစြဲပါတယ္လို႔ အေမရိကန္ စြမ္းအင္ဌာနကို တင္ျပရတဲ့ (၂၀၀၅) ခုႏွစ္ အစီရင္ခံစာျဖစ္တဲ့ ကမၻာ့ေရနံထုတ္လုပ္မႈ ျမင့္တက္လာေနျခင္း ဆိုတဲ့ အစီရင္ခံစာမွာ ေဖၚျပထားပါတယ္။

ပါေမာကၡ အန္ေထာ္နီပါးလ္၏ အျမင္

လက္ရွိသယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေတြမွာလည္း ေလာင္စာေစ်းႏႈန္း ျမင့္မားမႈေၾကာင့္ အႀကီးအက်ယ္ ထိခိုက္နစ္နာမႈေတြ ရွိေနပါတယ္။ ကေနဒါႏိုင္ငံ ဗန္ကူးဗားၿမိဳ႕ ဆိုင္မြန္ဖေရဆာ တကၠသိုလ္ ၿမိဳ႕ျပေလ့လာေရး အစီအစဥ္ ဒါရိုက္တာ ပါေမာကၡ အန္ေထာ္နီပါးလ္က “ဘယ္အရာမွ ထာဝရ မကုန္မခမ္း ႏိုင္ဘူးဆိုတာ မရွိပါဘူး။” လို႔ေျပာပါတယ္။

“ထာဝရ ေရြ႕လ်ား သြားလာႏိုင္မယ့္ စက္ကိရိယာေတြကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ တီထြင္ၾကတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပိုေဝး၊ ပိုျမန္၊ အဆံုးမရွိ သြားလာလႈပ္ရွား ႏိုင္မယ္လို႔ ထင္ျမင္ေနၾကတယ္။ ေလာင္စာ အထြဋ္အထိပ္ ေရာက္ခ်ိန္ဆိုတဲ့ ျပႆနာက ေရြ႕လ်ား သြားလာႏိုင္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ ျပန္လည္ သံုးသပ္ရမယ့္ အခ်ိန္ျဖစ္တယ္။ ဘယ္ေနရာကို မဆို အလြယ္ေလး သြားႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အယူအဆေတြ ေျပာင္းလဲသြားမယ္။ အေႏွးနဲ႔ အျမန္ဆိုသလိုပဲ လူတစ္ေယာက္ဟာ တစ္ေနရာရာကို ကားမပါပဲနဲ႔ ဘယ္လိုသြား လို႔ရပါ့မလဲဆိုတာကို စဥ္းစားလာရေတာ့မယ့္ အခ်ိန္ေရာက္လာေတာ့မယ္။” ဟု သူကေျပာပါတယ္။

ပါးလ္သည္ “သယ္ယူပို႔ေဆာင္မႈ ေတာ္လွန္ေရး- လူႏွင့္ ကုန္စည္မ်ား ေလာင္စာဆီ အသံုးမျပဳပဲ ပို႔ေဆာင္ သြားလာျခင္း” ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ပူးတြဲေရးသား ခဲ့သူလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေလာင္စာဆီ ေစ်းႏႈန္း ျမင့္မားမႈေၾကာင့္ ေလယာဥ္နဲ႔ ခရီးသြားဖို႔ဆိုတာ လူေတြအတြက္ ဦးစားေပးမႈ အနည္းဆံုး သြားလာျခင္းမ်ဳးိ ျဖစ္လာလိမ့္မယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။

“ကြ်န္ေတာ္ေျပာမယ္ဗ်။ Expedia လို အြန္လိုင္းမွာ လက္မွတ္ေရာင္းတဲ့ ဝက္ဆိုဒ္တစ္ခုကို ဝင္သြားလိုက္။ ၿပီးရင္ ခင္ဗ်ားသြားခ်င္တဲ့ေနရာ၊ သြားမယ့္ေန႔ စတာေတြျဖည့္ၿပီး အထက္တန္းFirstClass ေစ်းႏႈန္းကို ၾကည့္လိုက္။ အဲဒါအနာဂတ္မွာ ခင္ဗ်ားသြားခ်င္တဲ့ ေနရာတစ္ခုခုရဲ႕ သာမန္ေစ်းႏႈန္းျဖစ္လာမယ့္ ႏႈန္းထားပဲ။ ခင္ဗ်ားသြားပါ့ဦးမလား။ ေစ်းႏႈန္းသက္သက္သာသာ နဲ႔ ေလယာဥ္စီးၿပီး ခရီးသြားဖို႔ဆိုတာ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ မျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ကိစၥပဲ။ ”

သိပၸံပညာရွင္ ဆာေဒးဗစ္ကင္း၏ အစီရင္ခံစာ

မတ္လ (၂၀၁၀)တြင္ ေအာက္စဖို႔ တကၠသိုလ္မွ ျပဳစုေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ေနာက္ထပ္ ထုတ္ယူသံုးစြဲႏိုင္ေသးေသာ လက္ရွိကမၻာ့ ေရနံသိုက္ပမာဏမွာ သံုးပံုတစ္ပံုခန္႔ ေဖါင္းပြေနေၾကာင္း တြက္ခ်က္ေဖၚျပခဲ့ပါတယ္။

သိပၸံပညာရွင္ ဆာေဒးဗစ္ကင္း ဦးေဆာင္ျပဳစုေသာ အဆိုပါ အစီရင္ခံစာတြင္ (၁၉၈၀) ခုႏွစ္မ်ားဆီက ကမၻာ့ေရနံ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ေရး အဖြဲ႔ႀကီး OPEC အဖြဲ႔က ေရနံေစ်းကြက္မွာ ေနရာမ်ားမ်ား ရႏိုင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ IEA က တရားဝင္ အသိအမွတ္ျပဳတဲ့ ကိန္းဂဏန္း အေရအတြက္ ျဖစ္လာေစဖို႔ ေရနံသိုက္ ပမာဏကို တိုးျမွင့္စာရင္း ျပထားၿပီး အဲဒီအတိုင္းပဲ ဆက္လက္ေဖၚျပ လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းဟာ ေပါက္ၾကားသြားတဲ့ လွ်ဳိ႕ဝွက္ခ်က္တစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္ လို႔ အစီရင္ခံစာက ေဖၚျပထားပါတယ္။

တကယ္တမ္းရွိေနတဲ့ ေရနံပမာဏကိုOPECက စည္ေပါင္း (၁,၁၅၀) ဘီလီယံ ကေန (၁,၃၅၀) ဘီလီယံရွိတယ္လို႔ စာရင္းျပထားၿပီး ေအာက္စဖို႔ သုေတသနအဖြဲ႔က (၈၅၀) ဘီလီယံကေန (၉၀၀) အထိေလာက္ပဲရွိပါတယ္ လို႔ေျပာပါတယ္။ (၂၀၁၄) ခုေရာက္ရင္ အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္ကို ေရာက္မယ္လို႔ တြက္ခ်က္ထားပါတယ္။

ေလာင္စာဓါတ္ဆီနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႕လုပ္ငန္း အသိုင္းအဝန္း ကေတာ့ ဒါေတြကို လက္မခံပါဘူး။ ေနာက္ထပ္ အသစ္၊ အသစ္ေတြ႔ရွိေနတဲ့ ေလာင္စာအရင္းအျမစ္ေတြက လိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ဆည္းေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔ ေျပာၾကပါတယ္။

လက္ရွိေလာင္စာအရင္းအျမစ္ေတြ ေလ်ာ့ပါးလာတဲ့ ႏႈန္းထားကို IEA က အခ်က္အလက္ေတြအေပၚ အေျခခံၿပီးတြက္ ခ်က္ထားတာက ေလးႏွစ္ တစ္ႀကိမ္ႏႈန္းနဲ႔ အသစ္ေတြ႔ရွိလာမယ့္ ေရနံသိုက္ေတြဟာ ကမၻာမွာ ေရနံသိုက္အမ်ားဆံုးရွိတဲ့ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ်ႏိုင္ငံက ေရနံပမာဏနဲ႔ တူညီမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ျဖည့္စြမ္းႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆၾကပါတယ္။

ပညာရွင္ စတိဗ္ေဆာ္ရဲလ္၏ စာတမ္း

ၿဗိတိန္ စြမ္းအင္သုေတသန ဌာနက သုေတသန စာတမ္းေပါင္း (၅၀၀) ေလာက္ကို ေလ့လာသံုးသပ္ၿပီးေတာ့ ထုတ္ျပန္တဲ့ စာတမ္းအရ ဆိုရင္ေတာ့ အခုက စလို႔ (၂၀၃၀) ေနာက္ဆံုးထားၿပီး ၾကားထဲမွာ ဘယ္အခ်ိန္မဆို အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္ကို ေရာက္သြားႏိုင္တာ ခ်ည္းပဲလို႔ ေျပာျပန္ပါတယ္။

ဒီစာတမ္းကို ဦးေဆာင္ျပဳစုတဲ့ စတိဗ္ေဆာ္ရဲလ္က BP ေရနံကုမၸဏီက ေတြ႔ရွိခဲ့တဲ့ မကၠဆီကို ပင္လယ္ေကြ႔ တိုင္ဘာေရနံ လုပ္ကြက္ႀကီးလို ေရနံသိုက္ အသစ္ေတြ ေတြ႔ရွိေနမႈက အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္ကို ေရာက္ဖို႔ အခ်ိန္အနည္းငယ္မွ်သာ ေနာက္ဆုတ္ သြားျခင္း ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ကမၻာ့ေရနံလုပ္ကြက္ေပါင္း (၇၀,၀၀၀) ရွိရာမွာ အႀကီးစား ႀကီးေတြက (၁၀၀) ေလာက္ပဲရွိၿပီးေတာ့ အဲဒီတြင္းႀကီး ေတြကေနထြက္တဲ့ ေရနံက ကြ်န္ေတာ္တို႔ သံုးေနတာရဲ႕ (၅၀%) ေလာက္ကို ထုတ္လုပ္ေပးေနတာ ျဖစ္တယ္။ အဲဒီတြင္းႀကီးေတြထဲကမွ အမ်ားစုက တြင္းအိုႀကီး ေတြျဖစ္ေနၿပီ။ သူတို႔ရဲ႕ အမ်ားဆံုး ေရနံထြက္ရွိတဲ့ အခ်ိန္ေတြက လြန္ခဲ့ၿပီ။ ဒီလိုတြင္းႀကီးမ်ဳိးေတြ ေနာက္ထပ္ အမ်ားႀကီး ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေတြ႔ႏိုင္ေတာ့ဘူး လို႔လည္း သူကဆက္လက္ေျပာသြားပါတယ္။

သိပၸံပညာရွင္ သုေတသီ ပါေမာကၡ မိုက္ကယ္ဘြန္းဖို႔႔ဒ္၏ အျမင္

ကန္တပ္ကီျပည္နယ္ တကၠသိုလ္ သိပၸံပညာရွင္ သုေတသီ ပါေမာကၡ မိုက္ကယ္ဘြန္းဖို႔ဒ္က အေမရိကန္မွာ သီးႏွံေတြ စိုက္ပ်ဳိးခ်ိန္မွာ စြမ္းအင္လိုအပ္ခ်က္ထက္ သီးပြင့္ၿပီးလို႔ ၿခံေတြကေန ေရာင္းထုတ္လိုက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ စြမ္းအင္က ပိုလိုတယ္လို႔ေျပာပါတယ္။

“အစားအစာ သယ္ယူပို႔ေဆာင္ေရး၊ ေရာင္းခ်ေရး၊ ျဖန္႔ျဖဴးေရး စတဲ့လည္ပတ္မႈေတြ အမ်ားႀကီးထဲမွာ ေလာင္စာေစ်း ႀကီးျမင့္လာတာနဲ႔အမွ် ဒီဒဏ္ကို စားသံုးသူ ေတြသာ ခံစားရတာပါ။ ” အယ္လ္ဂ်ာဇီယာႏွင့္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခန္းတြင္ ေျပာျပခဲ့သည္။ အဲဒီအတြက္ ခိုင္လံုတဲ့ အေထာက္အထားလည္း ရွိပါတယ္။

ဇြန္လ (၂၃) ရက္ေန႔က ျပင္သစ္သမၼတ ဆာကိုဇီက အစားအေသာက္ ေစ်းႏႈန္းေတြ ျမင့္တက္မႈ ကူးစက္ျပန္႔ႏွံ႔လာတာေတြကို ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြ အေရးတယူ ေဆာင္ရြက္ဖို႔ တိုက္တြန္းခဲ့ပါတယ္။ ကမၻာ့စားေသာက္ကုန္ ေစ်းႏႈန္းေတြ တစ္ႏွစ္အတြင္း (၃၇%) ျမင့္ တက္သြားတယ္။ ေနာက္ထပ္လူေပါင္း (၄၄) သန္းေလာက္ကို ဆင္းရဲတြင္းဆီ တြန္းပို႔ခဲ့တယ္။

အေျခအေနမ်ားအေပၚ သံုးသပ္ခ်က္

လြန္ခဲ့တဲ့ (၁၂) လအတြင္းမွာပဲ ဂ်ဳံေစ်းႏႈန္းေတြ ႏွစ္ဆျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္။ ရုရွနဲ႔ ယူကရိန္းမွာ မိုးေခါင္ေရရွားမႈေတြေၾကာင့္ သီးႏွံေတြ ပ်က္စီးခဲ့တာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံျခားပို႔ကုန္ေတြ ရပ္ဆိုင္းခဲ့ရတယ္။ ႏိုင္ငံေတြဟာ အစားအေသာက္ သြင္းကုန္ေတြအတြက္ ယခုႏွစ္ တစ္ႏွစ္တည္းမွာ (၁.၂၉) ထရီလီယံ သံုးစြဲခဲ့ရတယ္။ တစ္ႏွစ္အတြင္း သြင္းကုန္အတြက္ အမ်ားဆံုး သံုးစြဲခဲ့ရတဲ့ ပမာဏျဖစ္ပါတယ္။ (၂၀၁၀) တစ္ႏွစ္တည္းနဲ႔ သြင္းကုန္အတြက္ သံုးစြဲရမႈေငြေၾကးပမာဏ (၂၁%) ျမင့္တက္သြားခဲ့ရတယ္ လို႔ ကုလသမဂၢက တြက္ခ်က္ ထုတ္ျပန္မႈအရ သိရပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ေလာင္စာဆီ ေစ်းႏႈန္းေတြက ကမၻာ့စီးပြားေရးရဲ႕ ဥေသွ်ာင္သဖြယ္ ျဖစ္ေနၿပီလို႔ ပညာရွင္ ဟိန္းဘတ္က ေျပာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ “စီးပြားေရး ျပန္လည္ ဦးေမာ့လာတဲ့ အခ်ိန္တိုင္း ေလာင္စာဆီေစ်းက တက္တက္ သြားတယ္။ ဒါနဲ႔ပဲ စီးပြားေရးက တုံ႔ဆိုင္း သြားျပန္ေရာ။”

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ လုပ္လည္း ဆိုးဝါးတာပဲ။ မလုပ္ပဲေနလည္း ဆိုးဝါးတာပါပဲ။ ဆီေစ်းေတြ က်တယ္ေဟ့ ဆိုရင္ ဒါစီးပြားေရးက ေျမာင္းထဲေရာက္ေနလို႔ပဲ။ ကမၻာ့ေရနံ ရွားပါးလာေနမႈဟာ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈကို ကန္႔သတ္ထားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သိရသေလာက္ေတာ့ ဥပမာ- အေမရိကန္မွာ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ဘယ္လိုရွိသလဲ ဆိုတာၾကည့္ပါ။”

Whipple အယူအဆ အရဆိုရင္ ဓါတ္ဆီလိုပဲ အျခားေလာင္စာေတြ ျဖစ္တဲ့ ဓါတ္ေငြ႕နဲ႔ ေက်ာက္မီးေသြး ေတြဟာလည္း ရွားပါးလာေနၿပီး ေစ်းႏႈန္းကလည္း ဓါတ္ဆီနဲ႔ သိပ္မကြာေတာ့ဘူး။

“ႏွစ္ေလးဆယ္၊ ငါးဆယ္အတြင္းမွာ ရုပ္ႂကြင္းေလာင္စာေတြက အဓိကက်တဲ့ ေလာင္စာေတြအျဖစ္ ရွိေနေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ အေတာ္ႀကီး ေလ်ာ့ပါးကုန္ဆံုးသြားမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။” အဲဒီအခ်ိန္မွာ ေက်ာက္မီးေသြးနဲ႔ ဓါတ္ေငြ႕ေလာင္စာေတြလည္း အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္ကို ေရာက္သြားမယ္လို႔လည္း သူက ေျပာပါေသးတယ္။

ဆက္လက္ၿပီး (၂၀၀၅) ခုႏွစ္ ကတည္းကစၿပီး ေရနံစိမ္း ထုတ္လုပ္မႈေတြ တိုးတက္မႈ မရွိေတာ့ဘူးလို႔ Whipple ကေျပာပါတယ္။ “ဒါေၾကာင့္ ေလာင္စာ အထြဋ္အထိပ္ ေရာက္ခ်ိန္ကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ မေရာက္ေသးပါဘူး။ ထုတ္လုပ္မႈက မ်ဥ္းတစ္ေျဖာင့္တည္း ေျပးေနတာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီမ်ဥ္းက ေနာက္ထပ္ တစ္ႏွစ္၊ ႏွစ္ႏွစ္ေတာင္ ခံမွာမဟုတ္ေတာ့ပါဘူး။ ၿပီးရင္ေတာ့ အထြဋ္အထိပ္ အခ်ိန္ဆိုတာကိုေတာ့ အျငင္းပြားဖြယ္မရွိ ျမင္ေတြ႔ရေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။” လို႔ဆိုပါတယ္။

အနာဂတ္စြမ္းအင္ လိုအပ္ခ်က္ အေျခအေနအေပၚမွာ မူတည္ၿပီး ေရနံ ထုတ္လုပ္ရရွိေနမႈေတြ က်ဆင္းမသြားခင္ လူသားေတြရဲ႕ စားေသာက္ေနထိုင္မႈ ပံုစံေတြကို ေျပာင္းလဲပစ္ရမယ္လို႔ ပညာရွင္ဘြန္းဖို႔ဒ္ က ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ ဒါဟာလည္း ပိုၿပီးေတာ့ေတာင္ ခက္ခဲတဲ့ အေနအထား ျဖစ္ေပမယ့္လည္း “ရုပ္ႂကြင္း ေလာင္စာေတြအေပၚ ကြ်န္ေတာ္တု႔ိ ထာဝရမွီခိုေနလို႔ မရေတာ့ပါဘူး။ ဒီလိုဆိုရင္ ဆိုးဆိုးဝါးဝါး အပိုင္းက ေတြးမယ္ဆိုရင္ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမႈေတြ ျဖစ္လာမွ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ၾကမွာလား။ မငတ္ခင္ကပဲ အေျပာင္းအလဲ လုပ္ၾကမွာလား။ ဒါကိုေရြးခ်ယ္ဖို႔ပါ ေသခ်ာတာကေတာ့ တစ္နည္းမဟုတ္ တစ္နည္းနဲ႔ေတာ့ အေျပာင္းအလဲက မုခ်ျဖစ္လာမွာပါ။”

မ်ိဳးေဇာ္

၁.၈.၂၀၁၁

မွီျငမ္းကိုးကား

1. Source: Al Jazeera

2. The Scourge of 'Peak Oil' (By Dahr Jamail)

Posted in: ဘာသာျပန္ေဆာင္းပါး