အာဖဂန္တြင္ အေမရိကန္ဆက္ရွိေနေရး သေဘာတူညီမႈကို မေက်နပ္ၾက

၂၀၁၄ တြင္ အာဖဂန္အာဏာပိုင္မ်ားသို႔ လံုၿခံဳေရးကိစၥရပ္မ်ားလႊဲေျပာငး္ေပးၿပီးေနာက္ အေမရိကန္စစ္တပ္မ်ားကို တိုင္းျပည္တြင္းမည္သည့္သေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္မဆို ဆက္လက္ထားရွိမႈကိုဆန္႔က်င္ကန္႔ကြက္ေသာအားျဖင့္ အာဖဂန္ ေက်ာင္းသားမ်ား အေရွ႕ဘက္ၿမိဳ႕ေတာ္ ဂ်လာလာဘတ္ရွိအေဝးႀကီးလမ္းမႀကီးကိုပိတ္ဆို႔ကာ ဆႏၵျပလ်က္ ရွိသည္။
တနဂၤေႏြေန႔ ဆႏၵျပပြဲအတြင္း ေက်ာင္းသား ၁,၀၀၀ ေက်ာ္ဆႏၵျပခဲ့ၾကသည္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳးိစုေခါင္းေဆာင္ ၂,၀၀၀ ေက်ာ္ခန္႔က သေဘာတူညီခ်က္တစ္ခု (လိုယာဂ်ာဂါ သေဘာတူညီခ်က္)ကို ခ်မွတ္ၿပီးေနာက္ ဆႏၵျပပြဲစတင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားမွ ညဘက္ဝင္ေရာက္စီးနင္းတိုက္ခိုက္မႈမ်ားအပါအဝင္ အျခားေသာ အခ်က္မ်ားအေပၚေဆြးေႏြးမႈ
မ်ားပါဝင္ေသာ အစည္းအေဝးကို အာဖဂန္သမၼတဟာမစ္ခါဇိုင္း၏ ေထာက္ခံမႈျဖင့္က်င္းပခဲ့သည္။ ယင္းေဆြးေႏြးပြဲ တြင္း အခ်ဳပ္သားမ်ားကိုလည္း အာဖဂန္တို႔အျပည့္အဝထိန္းခ်ဳပ္ခြင့္ရႏိုင္ေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကၿပီး စေနေန႔တြင္ အစည္းအေဝးၿပီးဆံုးခဲ့သည္။

ၿမိဳ႕ေတာ္ ကဘူးလ္အသို႔အသြား ဂ်ာလာလာဘတ္ရွိလမ္းမႀကီးကို ပိတ္ဆို႔ဆႏၵျပေနၾကေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားက
“အေမရိကန္ေတြ ေသပါေစ၊ ခါဇိုင္း ေသပါေစ။” ဟု ေအာ္ဟစ္လ်က္ရွိသည္။
အာဖဂန္တြင္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ကတည္းက ေရာက္ရွိကာ တာလီဘန္၊ အယ္လ္ေကဒါတို႔ကို တိုက္ခိုက္ေနေသာ ေနတိုး ႏွင့္ အေမရိကန္စစ္တပ္မ်ားဆက္လက္ထားရွိေရးကို လံုးဝလက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ေက်ာင္းသားမ်ားကဆိုသည္။

အာဖဂန္တြင္ အားေကာင္းေနဆဲတာလီဘန္ ခုခံေရးမ်ားေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာႏွင့္ ဆက္လက္ဆက္ႏြယ္ေနရန္လိုအပ္ လ်က္ရွိၿပီး တစ္ဖက္တြင္လည္း အခ်ဳပ္အျခာအျပည့္အဝပိုင္ဆိုင္ေရးအတြက္ လိုလားလ်က္ရွိၿခင္းေၾကာင့္ အာဏာပိုင္ မ်ားႏွင့္ ဆႏၵျပသူမ်ားၾကား တင္းမာမႈမ်ားျဖစ္ပြားလ်က္ရွိသည္။

ေနာက္ဆံုးရရွိသည့္ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာသေဘာတူညီခ်က္မွာ ၂၀၁၄ အကုန္တြင္ ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားထြက္ခြါသြားမည္ ျဖစ္ေသာ္လည္း အေမရိကန္တပ္မ်ားဆက္လက္ထားရွိရန္ျဖစ္သည္။ အာဖဂန္ႏွင့္ အေမရိကန္တို႔က အေမရိကန္စစ္ သားအင္အား ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာဆက္လက္ထားရွိရန္ သေဘာတူညီၾကၿပီး အေမရိကန္စစ္တပ္က အာဖဂန္စစ္တပ္ ကို အႀကမ္းဖက္မႈတန္ျပန္တိုက္ဖ်က္ေရး ေလ့က်င့္မႈမ်ားျပဳလုပ္ေပးရန္ သေဘာတူညီခဲ့ၾကသည္။

အဆိုပါသေဘာတူညီခ်က္ျဖင့္ အာဖဂန္တြင္ အေမရိကန္တပ္မ်ား တရားဝင္ဆက္လက္ထားရွိခြင့္ရရွိမည္ျဖစ္ၿပီး အေျခစိုက္စခန္းကိုလည္း အေမရိကန္စစ္တပ္၏ အုပ္ခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ထားရွိႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။

ဂ်ာဂါသေဘာတူညီခ်က္တြင္ ဥပေဒအရအမ်ားအျပားအက်ဳံးဝင္ျခင္းမရွိေသာ္လည္း ဝါရွင္တန္၏ “နည္းဗ်ဴဟာ မိတ္ဖက္စာတမ္း” ကို အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ေရးအတြက္ ခါဇိုင္းနွင့္ အေမရိကန္တို႔ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေနမႈမ်ားကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္ရန္ အေထာက္အကူျပဳခဲ့ေလသည္။

တာလီဘန္တို႔က ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ အာဖဂန္အစိုးရ ႏွင့္ က်ဴးေက်ာ္သူအေမရိကန္၊ ေနတိုး တို႔၏ ရုပ္ေသးမ်ားသာျဖစ္သည္ဟု တာလီဘန္တို႔က စြပ္စြဲေျပာဆိုခဲ့သည္။
“ဒီသေဘာတူညီခ်က္ကို ထုတ္ျပန္ၿပီးေတာ့ က်ဴးေက်ာ္သူေတြအတြက္ အေစခံသဖြယ္အလုပ္လုပ္ေပး ေနၾကတယ္။” ဟု တာလီဘန္ေျပာခြင့္ရ ဇာဘူလာမူဂ်ာဟစ္ ကေျပာၾကားခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ႏိုင္ငံတကာတပ္မ်ားလံုးဝ ထြက္ခြါေရးမူကိုသာ သူတို႔လက္ခံေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း