ဆီးရီးယားေရာက္ အာရပ္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔အေပၚ အယံုအၾကည္မဲ့

ဆီးရီးယားဆႏၵျပသူမ်ားက အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ေစလႊတ္လိုက္ေသာ ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္ကို ဖယ္ရွားေပးရန္ ေတာင္းဆိုလ်က္ရွိသည္။ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားမ်ားႏွင့္ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈမ်ားကို ေရွာင္လႊဲႏိုင္ရန္ သမၼတအာဆက္က အခ်ိန္ဆြဲလိုေသာေၾကာင့္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း အတိုက္အခံမ်ားကေဝဖန္လိုက္ ၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔အေပၚ အယံုအၾကည္နည္းပါးလ်က္ရွိသည္။

ပထမႏွစ္ရက္ၾကာ ၿပီးေနာက္ အဂၤါေန႔တြင္ အဖြဲ႔ဝင္ ၆၀ သည္ မၿငိမ္မသက္ျဖစ္ေနေသာ နယ္ေျမမ်ားသို႔သြားေရာက္ ခဲ့ၾကသည္။ ဆီးရီးယားတြင္ ကိုးလၾကာဆႏၵျပပြဲမ်ားျဖစ္ေပၚၿပီးေနာက္ ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ျပည္ပအဖြဲ႔အစည္းကို ဝင္ေရာက္ခြင့္ျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ဆီးရီးယားအစိုးရသေဘာတူညီထားေသာ ႏိုင္ငံတြင္း မၿငိမ္သက္ မႈမ်ားကို အင္အားသံုးၿဖဳိခြင္းမႈမ်ား ရပ္တန္႔သြားျခင္းရွိ၊ မရွိသြားေရာက္ေလ့လာၾကျခင္းျဖစ္သည္။

သို႔ေသာ္ ဆီးရီးယားအေရးလႈပ္ရွားတက္ႁကြသူမ်ားက အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ေလ့လာေရးအဖြဲ႔အား ဝင္ေရာက္ၾကည့္ရွဳခြင့္ျပဳ ၿပီး ကုလသမဂၢမွ တြက္ခ်က္ထားေသာ ေသဆံုးသူ ၅,၀၀၀ ေက်ာ္အေရအတြက္အား သင့္တင့္ေအာင္ေျပာင္းလဲ ေျပာဆိုႏိုင္ေရးအတြက္သာျဖစ္ေၾကာင္း သံသယရွိေနၾကသည္။
ထို႔ျပင္ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္ အစိုးရႏွင့္သာလက္တြဲေဆာင္ရြက္ေနၿပီး သူတို႔ကို လံုၿခံဳေရးလိုက္ပါေဆာင္ရြက္ေနေသာ ဆီးရီးယားစစ္တပ္ကလည္း လႈပ္ရွားတက္ႁကြသူမ်ား ေလ့လာသူမ်ားအနားကပ္၍မရႏိုင္ေအာင္ ၿခိမ္းေျခာက္ထား ေၾကာင္း ဆိုသည္။

ဆီးရီးယားႏိုင္ငံတြင္းအေျခအေနသည္ အလြန္အႏၱရာယ္မ်ားေၾကာင္း ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ဝင္တစ္ဦးက အယ္ဂ်ာဇီယာသို႔ ေျပာသည္။ ဟုမ္းစ္ၿမိဳ႕တြင္ အေျမွာက္ပစ္ခတ္သံမ်ားဆက္တိုက္ၾကားေနရၿပီး အခ်ဳိ႕ေနရာမ်ားတြင္ ဆီးရီးယားစစ္တပ္ မွ ခြဲထြက္ လြတ္လပ္ေသာဆီးရီးယားစစ္တပ္၏ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေအာက္တြင္ရွိေနသည္။ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေလ့လာေရး အစီအစဥ္မွာ ေအာင္ျမင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း အဆိုပါပုဂၢဳိလ္ကပင္ ဆက္လက္ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

အစိုးရဆန္႔က်င္ေရးအဖြဲ႔အစည္းမ်ားေအာက္ရွိ ဆီးရီးယားေဒသတြင္းပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးေကာ္မီတီက အဂၤါေန႔ တြင္ အစိုးရစစ္တပ္၏ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ေသဆံုးသူ ၃၈ ဦးအထိရွိေၾကာင္း ဆို၏။ ယင္းေနရာမ်ားသို႔ မၾကာမီတြင္ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔သြားေရာက္မည္ျဖစ္သည္။

ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မ်ား မၾကာခင္ကမွေရာက္ရွိသြားခဲ့ေသာ ဟားမားၿမိဳ႕တြင္ ေျခာက္ေယာက္ေသဆံုးခဲ့သည္။ ေသဆံုးသူ အမ်ားစုမွာ ဆီးရီးယားစစ္တပ္မွ ပစ္ခတ္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆီးရီးယားလူ႔အခြင့္အေရးေလ့လာ ေစာင့္ၾကည့္ေရးအဖြဲ႔က ဆိုသည္။ ထို႔ျပင္ ဒူးမားၿမိဳ႕တြင္လည္း ဆႏၵျပသူမ်ားကို ပစ္ခတ္ေသာေၾကာင့္ ေလးဦးေသဆံုး ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေနာက္ အာဏာဖီဆန္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ားေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ၿမိဳ႕လည္ရင္ျပင္သို႔လူမ်ား ေထာင္ ေပါင္းမ်ားစြာထြက္လာၾကၿပီး ဆႏၵျပထိုင္ေနခ့ဲၾကသည္။

“တက္ႁကြလႈပ္ရွားသူေတြက လံုးဝအာဏာဖီဆန္ေရးလႈပ္ရွားမႈေဆာင္ရြက္ဖို႔ လႈံ႕ေဆာ္ထားပါတယ္။ လမ္းေတြ၊ ေစ်းဆိုင္ေတြလည္း ပိတ္ထားၿပီး ၿမိဳ႕က လံုးဝ အသက္မဲ့ေနပါတယ္။” ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ လူ႔အခြင့္အေရး ေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔မွ ဥကၠ႒ရာမီအဘၻဒယ္ရာမန္က ဆိုသည္။

ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မ်ားက ဒူးမားၿမိဳ႕သို႔သြားေရာက္မည္ဟု အဂၤါေန႔က ေၾကျငာထားျခင္းမရွိေသာ္လည္း အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ တံဆိပ္ကပ္ထားေသာကားမ်ားကို ျမင္ခဲ့ရေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားကဆိုသည္။ အကယ္၍ ဤသတင္းသာမွန္ကန္ခဲ့မည္ဆို လ်င္ ေလ့လာအဖြဲ႔မ်ားက လ်ပ္တျပက္ဝင္ေရာက္ေလ့လာျခင္းျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ သူတို႔ႏွင့္ မည္သည့္ ၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးမွ စကားသြားေရာက္ေျပာဆိုျခင္း၊ သတင္းပို႔ျခင္းမ်ားမေတြ႔ရဟု ဆိုသည္။

ဟုမ္းစ္ၿမိဳ႕ရွိ လႈပ္ရွားတက္ႁကြသူတစ္ဦးျဖစ္သူ ဟာဒီအဘၻဒူလာက ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မ်ားသည္ ဆီးရီးယားအစိုးရ၏ အင္အားသံုးႏွိမ္နင္းမႈမ်ား ကို ျမင္ေတြ႔ခဲ့ရေၾကာင္း ၊ သို႔ေသာ္ ယင္းအျဖစ္အပ်က္မ်ားကို အစီရင္ခံစာတြင္ ထည့္သြင္းေရးသားေဖၚျပလိမ့္မည္ ဟု မထင္ေၾကာင္း အယ္ဂ်ာဇီယာသို႔ေျပာသည္။

“ၿမိဳ႕ထဲမွာ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို သူတို႔ေတြ႔ခဲ့ၾကပါတယ္။ စစ္သားေတြက ဆႏၵျပသူေတြကိုပစ္ခတ္ေနပံုေတြ၊ ပစ္သတ္ခံရၿပီး ေသဆံုးေနတဲ့အေလာင္းေတြ ကိုလည္း သူတို႔ေတြ႔ခဲ့ၾကပါတယ္။”
“ၿမိဳ႕တြင္းမွာ အပ်က္အစီးေတြကိုလည္း သူတို႔ေတြ႔ပါတယ္။ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ဝင္တစ္ေယာက္ကေတာင္ ဘာဘာအမၼာ ၿမိဳ႕သားတစ္ေယာက္ကို ခင္ဗ်ားတို႔ ဒီလိုေနရာမ်ဳိးမွာ ဘယ္လိုေနၾကသလဲ လို႔ ေမးခဲ့ပါေသးတယ္။”

ဒူးမားၿမိဳ႕မွ တက္ႁကြလႈပ္ရွားသူတစ္ဦးျဖစ္သူ အာရမ္အယ္ ဒူမီ၏ ေျပာဆိုခ်က္အရ ေလ့လာေရးအဖြဲ႔မ်ားႏွင့္ တက္ႁကြလႈပ္ရွားသူမ်ားၾကား မည္သည့္ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈမွ်မရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။
“ၿမိဳ႕တြင္းကို ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ေတြ ေရာက္တဲ့အခါ သူတို႔က ၿမိဳ႕တြင္းက လမ္းညႊန္ဆိုင္းဘုတ္ေတြ၊ ၿဂိဳလ္တု လမ္းျပေျမပံုေတြကို ၾကည့္ၿပီးေတာ့ပဲသြားၾကတယ္။” ဟု ဆိုသည္။

“စစ္သားေတြက လမ္းညႊန္ဆိုင္းဘုတ္ေတြ လိုက္ခ်ိတ္ေနၾကပါတယ္။ ဒီေန႔ ဗလီႀကီးမွာက်င္းပတဲ့ အသုဘ အခမ္းအနားနဲ႔ ဆႏၵျပပြဲကို ကြ်န္ေတာ္တို႔သြားခဲ့ၿပီး ေလ့လာေရးအဖြဲ႔ကို သြားေရာက္ႏႈတ္တဲ့အခါမွာ စစ္တပ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ေသနတ္နဲ႔ပစ္ပါတယ္။” ဟု ၎ကဆိုသည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ႕အလယ္ပိုင္း