ဆီးရီးယားသမၼတအာဆက္ႏွင့္ ဆန္းေဒးတယ္လီဂရပ္ အင္တာဗ်ဴး

အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက ဆီးရီးယားျပည္တြင္းေရးကို၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ပါက `ငလ်င္´ တစ္ခုလိုတုန္လႈပ္ေျခာက္ျခားသြား မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆီးရီးယားသမၼတ ဘရွာအယ္လ္-အာဆက္က ၿခိမ္းေျခာက္ေျပာၾကားလိုက္သည္။
ဆီးရီးယား၏ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးတြင္ ၀င္ေရာက္စြက္ပါက ေနာက္ထပ္အာဖဂန္နစၥတန္တစ္ခုသဖြယ္ အက်ဳိးဆက္ မ်ားခံစားရမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ၿဗိတိန္ဆန္းေဒးတယ္လီဂရပ္သတင္းစာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ အာဆက္က ေျပာဆိုခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။

လြန္ခဲ့ေသာရက္ပိုင္းကပင္ ဟုမ္းၿမိဳ႕တြင္ ဆႏၵျပသူမ်ားအားပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းမႈေၾကာင့္ လူေပါင္းမ်ားစြာေသဆံုးၿပီးေနာက္ စေနေန႔က အင္တာဗ်ဴးတြင္ေျပာဆိုခဲ့ျခင္းျဖစ္၏။ ထို႔ျပင္ဆီးရီးယားသည္ ေဒသတြင္းၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေရးပါ ေသာႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။ သို႔ေသာ္ ကုလသမဂၢ၊ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၊ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားက လြန္ခဲ့ေသာ ခုႏွစ္လအတြင္း ဆက္တုိက္ ဆႏၵျပသူမ်ားကိုအႀကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အာဆက္ကိုအျပင္းအထန္ေ၀ဖန္ ေနၾကသည္။

အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားက ဆီးရီးယားကို ဖိအားေပးၿပီးအၾကပ္အတည္းဆိုက္ေအာင္လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ၊ သို႔ေသာ္ ဆီးရီးယားသည္ အီဂ်စ္၊ တူနီရွား၊ ယီမင္တို႔ႏွင့္ မတူေသာႏိုင္ငံျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုသည္။
`သမိုင္းေနာက္ခံလည္းမတူဘူး။ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနလည္း မတူဘူး။´ ဟု အာဆက္ကေျပာသည္။

`ေဒသတြင္းမွာ ဆီးရီးယားက ဗဟိုက်ပါတယ္။ ဒီေတာ့ျပတ္ေရြ႕တစ္ခုနဲ႔အလားသ႑ာန္တူပါတယ္။ ဒီလိုႏိုင္ငံ မ်ဳိးမွာလာၿပီး ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္ ကစားမယ္ဆိုရင္ ငလ်င္ႀကီးတစ္ခုလႈပ္သလိုအေျခအေနေတြဆိုး၀ါးသြားမွာျဖစ္ပါ တယ္။´
`ေနာက္ထပ္အာဖဂန္တစ္ခုထပ္ျမင္ခ်င္လား၊ ဒါမွမဟုတ္ဆယ္ခုေလာက္ထပ္ျဖစ္သြားေစခ်င္လား။ ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံတြင္းက ဘယ္လိုျပႆနာမ်ဳိးမဆို ေဒသတြင္းတစ္ခုလံုးကို ကူးစက္သြားလိမ့္မယ္။´
`ဆီးရီးယားကို ၿဖဳိခြဲဖို႔အႀကံရွိေနလား။ အာဏာရွင္ကေတာ့ မၿပိဳကြဲဘဲ ေဒသတြင္းတစ္ခုလံုးသာ ၿပိဳကြဲသြား လိမ့္မယ္။´ ဟူ၍ အာဆက္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အာဆက္ႏွင့္ကိုယ္တိုင္ေတြ႔ဆံုကာ အင္တာဗ်ဴးခဲ့ေသာ တယ္လီဂရပ္သတင္းစာ၏ သတင္းေထာက္ အင္ဒရူး ဂီလီဂန္ ကို အယ္ဂ်ာဇီယာက ျပန္လည္အင္တာဗ်ဴးခဲ့ရာတြင္ အာဆက္သည္ ေအးေအးေဆးေဆးပင္စကားေျပာဆိုခဲ့ၿပီး ဥပဓိရုပ္တည္ၾကည္ေၾကာင္းဆိုသည္။
`သူက ပံုေသကားက်အာဏာရွင္ေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ရက္စက္ၾကမ္းၾကဳတ္မႈလည္းမရွိပါဘူး။´

ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈအေရးအတြက္ေမးျမန္းခဲ့ရာတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ လိုအပ္ေသာသေဘာတူညီမႈမ်ားျပဳ လုပ္ၿပီးျဖစ္ေၾကာင္းအာဆက္က ေျပာသည္ဟု အင္ဒရူးကဆိုသည္။
`ဥပေဒအသစ္ေတြ အမ်ားႀကီးေၾကျငာၿပီးသြားၿပီလို႔ သူကေျပာပါတယ္။´ ဟု ဆိုသည္။
ဆႏၵျပပြဲမ်ားအတြင္း ကေလးငယ္ ၂၀၀ ခန္႔အပါအ၀င္ လူေပါင္း ၃,၀၀၀ ခန္႔ေသေၾကပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း ကုလသမဂၢမွ ေလ့လာတြက္ခ်က္ထားသည္။ မတ္လအတြင္း ဆႏၵျပပြဲမ်ားစတင္ခ်ိန္မွစကာ စစ္သားႏွင့္ရဲ ၁,၁၀၀ ခန္႔ေသဆံုးခဲ့ရၿပီး အႀကမ္းဖက္ေသနတ္သမားမ်ားလက္ခ်က္ျဖစ္ေၾကာင္း အာဆက္က စြပ္စြဲခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားႏိုင္ငံတြင္ ႏိုင္ငံတကာမွသတင္းသမားမ်ား၀င္ေရာက္သတင္းယူခြင့္ကို အာဆက္က ပိတ္ပင္ထားသည့္ အတြက္ တက္ႁကြလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ အာဏာပိုင္အဖြဲ႔အစည္းမ်ားမွ ရရွိေသာ သတင္းမ်ားကိုအတည္ျပဳရန္ အလြန္ ခက္ခဲေလသည္။

ဆီးရီးယားအာဏာပိုင္မ်ားအေနႏွင့္ အံုႁကြမႈအေစာပိုင္းကာလမ်ားတြင္ အမွားမ်ားစြက်ဴးလြန္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ ယခု အခါတိုးတက္မႈမ်ားရွိလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္။

အာရပ္အံုႁကြမႈအေပၚအျခားအာရပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားႏွင့္ မတူ သူကတစ္မူထူးျခားစြာ တံု႔ျပန္ခဲ့ေၾကာင္းအာဆက္က ဆုိသည္။
`ေခါင္းမာတဲ့ အစိုးရဆိုတဲ့ပံုစံမ်ဳိးက်ဳပ္တို႔မလုပ္ခဲ့ပါတယ္။´ ဟု ဆုိသည္။

`ဆႏၵျပပြဲေတြစၿပီး ေျခာက္ရက္အၾကာမွာပဲ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ စၿပီးလုပ္ခဲ့တယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႔ လူေတြကို မိႈင္းတိုက္ထားတယ္လို႔ အေ၀ဖန္ခံရတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို လက္ေတြ႔စလုပ္တဲ့ အခါ ျပႆနာေတြ ေလွ်ာ့နည္းသြားၿပီး လူေတြကအစိုးရကို ေထာက္ခံလာၾကတယ္။´ ဟု အာဆက္က ဆန္းေဒး တယ္လီဂရပ္သတင္းစာ သို႔ေျပာျပသြားခဲ့သည္။

Source: Al Jazeera
`

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း