ဆာနားတြင္ ဆာလဲ ထြက္သြား ေအာ္ဟစ္ေတာင္းဆိုေနသူမ်ား(ရိုက္တာ) |
ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္းျဖစ္ပြားေနေသာ သမၼတ အလီအဗၺဒူလာ ဆာလဲ ထြက္ေပးရန္ေတာင္းဆိုဆႏၵျပမႈမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးမၿငိမ္သက္ မႈမ်ားကိုေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ ဘေဘာတူညီခ်က္တစ္ရပ္ကို အတိုက္အခံမ်ားမွလက္မွတ္ေရးထိုးလိုက္ၿပီျဖစ္သည္။
အဆိုပါသေဘာတူညီခ်က္တြင္ သမၼတဆာလဲ ရက္သံုးဆယ္အတြင္ ရာထူးမွႏႈတ္ထြက္ေပးလွ်င္ အျပန္အလွန္အားျဖင့္ မည္သည့္ တရားစြဲဆိုမႈမွ်မျပဳလုပ္ရန္ အတိုက္အခံမွ သေဘာတူညီရသည္။ စေနေန႔က ၿမိဳ႕ေတာ္ ဆာနားတြင္ အေမရိကန္ႏွင့္ ဥေရာပသမဂၢမွ သံတမန္မ်ားေရွ႕ေမွာက္တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးခဲ့ၿခင္းျဖစ္ေၾကာင္း အမည္မေဖၚလိုေသာ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာန တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးမွေျပာၾကားခဲ့သည္။
အဆိုပါညွိႏႈိင္းခ်က္ကို သေဘာတူလက္ခံရန္ သမၼတဆာလဲက ႏွစ္ႀကိမ္ၿငင္းဆိုခဲ့ၿပီးျဖစ္၍ ယခုအႀကိမ္တြင္ တနဂၤေႏြေန႔၌ သမၼတ ဘက္မွလက္မွတ္ေရးထိုးမည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ရသည္။ ေရြးေကာက္ပြဲေစာစီးစြာက်င္းပေပးေရးကိုမူ ဆာလဲက ေၾကျငာၿပီးျဖစ္သည္။
GCC တြင္ ဘာရိန္း၊ ကူဝိတ္၊ အိုမင္၊ ကာတာ၊ ေဆာ္ဒီအာေရးဗ် ႏွင့္ ယူေအအီး ႏိုင္ငံစသည့္ေျခာက္ႏိုင္ငံပါဝင္သည္။
ယီမင္ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးအႀကံေပးေဟာင္း ဂ်မီလာအလီရာဂ်ားက သူမအေနျဖင့္ သမၼတဆာလဲလက္မွတ္ေရးထိုးလိမ့္မည္ဟု အေကာင္းျမင္ယူဆပါေၾကာင္း အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသို႔ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာသည္။
“ဒီတစ္ခါေတာ့ သူတကယ္ကို လက္မွတ္ထိုးသေဘာတူလိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္မထင္ပါတယ္။ GCC က သူ႕ကို အေတာ္ဖိအား ေပးေနပါၿပီ။ အထူးသျဖင့္ ေဆာ္ဒီနဲ႔ အေမရိကန္၊ ဥေရာပသမဂၢတို႔ကေရာေပါ့။”
သို႔ေသာ္ ဆႏၵျပသူမ်ားက အတိုက္အခံမ်ားမွာယင္းတို႔ကိုကိုယ္စားမျပဳေၾကာင္းေျပာဆိုေနၿပီး သမၼတလက္မွတ္ထိုးသည့္တိုင္ သူတို႔သိမ္းပိုက္ဆႏၵျပေနေသာေနရာမ်ားမွ ထြက္ခြာရန္ျငင္းဆိုေနေသာေၾကာင့္ ဆႏၵျပမႈမ်ားအဆံုးသတ္သြားလိမ့္မည္ မထင္ ေၾကာင္းသူမက ေျပာသည္။
ဆာလဲ၏ အာဏာရပါတီ အေထြေထြလူထုအစည္းအရုံး - General People’s Congress (GPC) - ပါတီမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ တစ္ဦးက သမၼတဆာလဲ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ လက္မွတ္ေရးထိုးလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“လက္မွတ္ေရးထိုးဖို႔ အစီအစဥ္ ဆာနားမွာပဲ တနဂၤေႏြမွာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတနဲ႔ GPC ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ အျဖစ္ သူ႔အတြက္လွပ္ထားတဲ့ေနရာမွာ သူလက္မွတ္ထိုးပါလိမ့္မယ္။” ဟူ၍ အႀကံေပး တာရက္ အယ္လ္ရွာမီကေျပာသည္။
သို႔ေသာ္ သူ႔ကိုဖိအားေပးႏႈတ္ထြက္ခိုင္းလွ်င္ အာရပ္ကြ်န္းဆြယ္အႏွံ႔အျပား အယလ္္ေကဒါအႀကမ္းဖက္မ်ားအတြက္ေနရာ အေတာ္မ်ားမ်ားကိုရရွိသြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဆာလဲကေျပာသည္။
“မေအာင္ျမင္ခဲ့ဘူးဆိုရင္ေတာ့ … မားရစ္၊ ဟက္ဒရာေမာက္၊ ရွာဘြား၊ အာဗ်န္းနဲ႔ အယ္လ္ေဂ်ာက္ဖ္တို႔ကို အယ္ေကဒါ ေတြထိန္းသိမ္းသြားပါလိမ့္မယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပသမဂၢမွာရွိတဲ့ ေရာင္းရင္းညီအစ္ကိုမ်ားအတြက္ ဒီအေၾကာင္းကို အသိေပး ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ေနာက္ဆက္ခံတဲ့ လူဟာ အခုထက္ပိုဆိုးပါလိမ့္မယ္။ ပင္လယ္ေကြ႕အဖြဲ႕ရဲ႕ေရွ႕ေျပးလုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြ ကိုက်ဳပ္တို႔အေနနဲ႔ႀကိဳဆိုပါတယ္။ က်ဳပ္တို႔ အမိေျမအတြက္ အျပဳသေဘာေဆာင္ၿပီး အတူတူလက္တြဲေဆာင္ရြက္ပါမယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ ႏိုင္ငံရပ္ျခားဖိအားေတြ၊ အစီအစဥ္ေတြ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္းပါဝင္တဲ့ အာဏာသိမ္းမႈတစ္ခုပါပဲ။”
သမၼတဆာလဲသည္ အတိုက္အခံမ်ားေပးမည့္အႏၱရာယ္မွ လြတ္ေအာင္ရုန္းထြက္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး အကာအကြယ္ေပးေရးဥပေဒကို ေကာင္းစြာအသံုးခ်ႏိုင္ခဲ့ကာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးစုမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရးအရသစၥာခံမ်ားကို ထိန္းသိမ္းထားႏိုင္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ အခ်ဳိ႕ေသာလူယံုမ်ားမွာ ဘက္ေျပာင္းသြားခဲ့ၾကသည္။ ၃၂ ႏွစ္တာအုပ္ခ်ဳပ္လာေသာ ဆာလဲ၏အခ်ိန္ေနဝင္ၿပီကိုရိပ္မိ နားလည္ၾကေသာ အႀကီးတန္းစစ္ဘက္အရာရွိႀကီးမ်ား အတိုက္အခံမ်ားႏွင့္သြားေရာက္ပူးေပါင္းခဲ့ၾကသည္။
ယီမင္၌ လူေပါင္းေထာင္ေသာင္းခ်ီ၍ ၿမိဳ႕ေတာ္ဆာနားတြင္ဆႏၵျပမႈမ်ားျဖင့္ရႈပ္ေထြးေနခဲ့သည္မွာ လႏွင့္ခ်ီ၍ရွိခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ တာအစ္ၿမိဳ႕ႏွင့္ ဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ေတာ္ အာဒန္တြင္လည္း အလားတူပင္ ျဖစ္ခဲ့သည္။
ယီမင္ဗဟိုအစိုးရသည္ ဆႏၵျပမႈမ်ားႏွင့္မေတြ႕ႀကံဳရမီကပင္ ျပည္နယ္ေဒသမ်ားတြင္ အယ္လ္ေကဒါတို႔ႏွင့္ အေပးအယူလုပ္ကာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းတြင္ အားနည္းခ်ိနဲ႔ေနခဲ့သည္။ ထို႔ျပင္ ေျမာက္ဘက္တြင္သူပုန္ထေနၿပီး၊ ေတာင္ဘက္တြင္ ခြဲထြက္ေရးလႈပ္ရွားမႈ မ်ားရွိေနသည္။
အာရပ္ကြ်န္းဆြယ္ေဒသတြင္ အယ္လ္ေကဒါမ်ားကို တိုက္ခိုက္ရန္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကဆာလဲ အစိုးရကို ေငြေၾကး ေထာက္ပံ့ေပးကမ္းလာေနလွ်က္ရွိသည္။ ၁၉၇၈ ခုႏွစ္ကတည္းက အာဏာဆုပ္ကိုင္လာေသာ ဆာလဲကို ရာထူးမွစြန္႔ရန္ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားက ေတာင္းဆိုခဲ့ၿပီးလည္းျဖစ္သည္။
ယီမင္အေျခစိုက္ အယ္လ္ေကဒါတို႔က ဝါရွင္တန္ႏွင့္ ေဆာ္ဒီကို ပစ္မွတ္ထားတိုက္ခိုက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ေနသျဖင့္ ယီမင္ႏိုင္ငံတြင္ ယခုလိုႏိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ားရွည္ၾကာေနပါက အယ္လ္ေကဒါတို႔အတြက္အခြင့္အေရးပိုမိုရရွိလာမည္ကိုစိုးရိမ္ေနၾကျခင္းျဖစ္ သည္။ ပင္လယ္နီဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕ေတာ္ ဟူဒိုင္ဒါရွိ တကၠသိုလ္တြင္ စေနေန႕ကဆႏၵျပပြဲျဖစ္ပြားရာ ရဲကၿဖဳိခြင္းသျဖင့္ ၃၅ ဦးဒဏ္ရာရ ရွိခဲ့သည္။ ဒါဇင္ေပါင္းမ်ားစြာ မ်က္ရည္ယိုဗံုးဒဏ္ကို ခံစားခဲ့ရသည္။ ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို အစိုးရကႏွိမ္နင္းရာတြင္ လူေပါင္း ၁၅၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့သည္။
Source: Al Jazeera
0 comments:
Post a Comment