အစၥေရး-ပါလက္စတိုင္းအေရး တနဂၤေႏြေန႔က အိုဘားမားေျပာ

အစၥေရး-ပါလက္စတိုင္းအေရးေျပာၾကားေနေသာအိုဘားမား

“ပါလက္စတိုင္းကို ကုလသမဂၢမွာအသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတကာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစၥေရးကို ဖယ္ထုတ္ထားဖို႔ႀကဳိးပမ္းမႈေတြကို အေမရိကန္က ဆန္႔က်င္သြားမွာပါ။ အစၥေရးရဲ႕တရားဝင္တည္ရွိမႈဟာ အျငင္းပြား စရာကိစၥတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။”

ပါလက္စတိုင္းကို ကုလသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ေတာင္းဆိုမႈအေပၚသမၼတအိုဘားမားက ပယ္ခ်လိုက္သည္။ အစၥေရး၏ လံုၿခံဳေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ဝါရွင္တန္က အခိုင္အမာကာကြယ္ေပးထားၿပီး “သံနံရံ” မူဝါဒက်င့္သံုးေၾကာင္းလည္းေျပာၾကားလိုက္ သည္။
ယခင္ကမႀကံဳဖူးေသာ အေရွ႕အလယ္ပိုင္းအံုႁကြမႈမ်ားႏွင့္ အေမရိကန္-အစၥေရးဆက္ဆံေရးတြင္ တင္းမာမႈအသစ္မ်ားျဖစ္ေပၚလာ ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ အေမရိကန္ရွိ အစၥေရးလိုလားေသာစည္းရုံးလွဳပ္ရွားမႈတစ္ခုျဖစ္ေသာ အေမရိကန္-အစၥေရးလူထုေရးရာေကာ္မတီ - American Israel Public Affairs Committee (AIPAC) - ၏ ႏွစ္ပတ္လည္မူဝါဒညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးပြဲကို တနဂၤေႏြေန႔က က်င္းပရာ အိုဘားမားမိန္႔ခြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ပါလက္စတိုင္းကို ကုလသမဂၢမွာအသိအမွတ္ျပဳဖို႔ ကန္႔ကြက္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံတကာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အစၥေရးကို ဖယ္ထုတ္ထားဖို႔ႀကဳိးပမ္းမႈေတြကို အေမရိကန္က ဆန္႔က်င္သြားမွာပါ။ အစၥေရးရဲ႕တရားဝင္တည္ရွိမႈဟာ အျငင္းပြား စရာကိစၥတစ္ခုမဟုတ္ပါဘူး။”
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးတည္ေဆာက္ႏိုင္ရန္အတြက္ အစၥေရးအေနျဖင့္ ၁၉၆၇ အာရပ္-အစၥေရးစစ္ပြဲမတိုင္မီက သေဘာတူညီခ်က္အတုိင္း နယ္နိမိတ္ျပန္လည္သတ္မွတ္ရန္ ၾကာသပေတးေန႔ကေျပာၾကားေသာမိန္႔ခြန္းတြင္ အိုဘားမားကေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ထိုအခ်က္ကို အစၥေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဘင္ယာမင္ေနတန္ယာဟူးက အိမ္ျဖဴေတာ္တြင္ အိုဘားမားႏွင့္ေတြ႕ဆံုစဥ္က လက္မခံႏိုင္ ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

ထို႔ေနာက္စက္တင္ဘာလတြင္ က်င္းပမည့္ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံတြင္ ပါလက္စတိုင္းကို အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံအျဖစ္ သတ္မွတ္ေပးရန္ ေတာင္းဆိုသြားမည္ဟု ပါလက္စတိုင္းတာဝန္ရွိသူမ်ားကေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဥေရာပသမဂၢအဖြဲ႔ဝင္ႏိုင္ငံမ်ားမွ ကုလသမဂၢကိုယ္စားလွယ္မ်ားက ပါလက္စတိုင္းကို အသိအမွတ္ျပဳရန္ အားသန္လ်က္ရွိၾကသည္။
သို႔ေသာ္ လံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွ ဦးစြာသေဘာတူညီခ်က္ရယူရမည္ျဖစ္ရာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက ဗီတိုအာဏာကိုင္စြဲထား သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေစ့စပ္ညွိႏိႈင္းေဆြးေႏြးရန္ကိုမူတိုက္တြန္းလ်က္ရွိသည္။
အစၥေရးႏိုင္ငံတည္ရွိမႈကို အကာအကြယ္ေပးရန္ အိုဘားမားက တနဂၤေႏြေန႔က ထပ္မံေျပာၾကားလိုက္သည္။
“အစၥေရးႏိုင္ငံတရားဝင္တည္ရွိမႈကို ဒုကၡေပးဖို႔ အၿမဲတေစႀကိဳးပမ္းေနတဲ့ က်ဳပ္တို႔ၿပိဳင္ဘက္ေတြရဲ႕ရန္ကေန အစၥေရးရဲ႕ လံုၿခံဳေရးအတြက္ က်ဳပ္တို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ရပ္တည္ခ်က္ကို ခင္ဗ်ားတို႔လည္း သိရွိၿပီးသားပါ။ မႏွစ္က ကုလသမဂၢမွာက်ဳပ္ေျပာခဲ့ သလိုပဲ အစၥေရးႏိုင္ငံတရားဝင္တည္ရွိမႈဟာ ျငင္းခံုေနရမယ့္ကိစၥမဟုတ္ဘူး (တရားဝင္ၿပီးသား)။ ဒီလို အစၥေရးကတရားဝင္ႏိုင္ငံ တည္ေထာင္ထားတာကို ဖယ္ရွားဖို႔ႀကိဳးစားတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မွန္သမွ် အစၥေရးဘက္က မားမားရပ္တည္ေနတဲ့ အေမရိကန္နဲ႔ ေတြ႕ပါလိမ့္မယ္။”
သို႔ေသာ္ လက္ရွိအေရွ႕အလယ္ပိုင္းအေျခအေနမွာ လံုေလာက္မႈမရွိေသးေၾကာင္းဆိုသည္။

“မိတ္ေဆြေတြမွာတစ္ခါတစ္ရံျဖစ္တတ္တဲ့ အတိုင္း က်ဳပ္တို႔မွာ သေဘာမတူစရာအခ်က္ေတြနဲ႔ ေတြ႕တဲ့အခါမွာေတာင္ အေမရိကန္နဲ႔ အစၥေရး ျပဳလုပ္ထားတဲ့ သေဘာတူညီခ်က္စာခ်ဳပ္ေတြဟာ မပ်က္ျပယ္ႏိုင္ပါဘူး။ အစၥေရးရဲ႕လံုၿခံဳေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ အေမရိကန္ရဲ႕ သေဘာထားဟာလည္း သံနံရံလိုပါပဲ။” ဟူ၍ အိုဘားမားေျပာၾကားခဲ့သည္။
မၾကာေသးမီက ျဖစ္တည္ခဲ့ေသာ ဖာတာႏွင့္ ဟားမက္ ေပါင္းစည္းညီၫြတ္မႈကိုလည္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ႀကီးစြာေသာ အတား အဆီးဟုေျပာဆိုလိုက္သည္။ လြန္ခဲ့ေသာငါးႏွစ္က ဟားမက္အဖြဲ႕ကဖမ္းထားေသာ အစၥေရးစစ္သား ဂီလက္ရွာလစ္ကို ျပန္လႊတ္ ေပးရန္လည္းေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
“ဖ်က္စီးေရးကိုသာ ဦးထိပ္ပန္ဆင္ထားတဲ့ အႀကမ္းဖက္အဖြဲ႔နဲ႔ ဘယ္ႏိုင္ငံကမွ ေတြ႕ဆံုညွိႏႈိင္းေဆြးေႏြးလိုျခင္းမရွိပါဘူး။
အစၥေရးႏိုင္ငံတည္ရွိမႈကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႔၊ အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ေရွာင္ရွားဖို႔၊ အားလံုးေသာတည္ဆဲသေဘာတူညီမႈေတြကို လိုက္နာဖို႔ စတဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေျခခံက်တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြကို လက္ခံဖို႔ ဟားမက္အဖြဲ႕ကို ေတာင္းဆိုလုိက္ပါ တယ္။ လက္ရွိအေျခအေနေတြေအာက္မွာ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းဖို႔ဆိုတာ ဘယ္ေလာက္ပဲခက္ခဲေနပါေစ ၊ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ဖို႔ ပ်က္ကြက္တာကိုေတာ့ လက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ပိုေနၿမဲ၊ က်ားေနၿမဲအတိုင္းပဲဆိုရင္ေတာ့ ဒါဟာ မလံုေလာက္ေသးပါဘူး။”
အိုဘားမားမိန္႔ခြန္းေျပာၾကားစဥ္ အစၥေရးတည္ရွိမႈကို အကာကြယ္ေပးထားေၾကာင္းေျပာစဥ္က လက္ခုပ္ၾသဘာသံမ်ားညံခဲ့သ ေလာက္ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္နယ္မိတ္မ်ဥ္းဆီသို႔ ျပန္ဆုတ္ေပးရန္ေျပာေသာအခါတြင္မူ ပရိသတ္ေပါင္း ၁၀၀၀၀ အတြင္း ေလွာင္ ေျပာင္သံအခ်ဳိ႕ေပၚထြက္လာခဲ့ေၾကာင္း ဝါရွင္တန္ရွိ အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသတင္းေထာက္ ရိုစီလန္ေဂ်ာ္ဒန္ကေျပာသည္။

ၾကာသပေတးေန႔က ၎ေျပာၾကားခဲ့ေသာမိန္႔ခြန္းတြင္ သီးသန္႔ရည္ရြယ္ေျပာဆိုခ်က္မ်ားတစ္ခုမွ မပါဝင္ေၾကာင္း အိုဘားမားက ဆိုသည္။
“ဒါေပမယ့္ ေမးခြန္းေတြေပၚထြက္လာတဲ့ အခါက်ေတာ့ က်ဳပ္ဘာကိုတကယ္ဆိုလိုခ်င္တာလဲ ဆိုတာထပ္ေျပာပါရေစ”
“က်ဳပ္ေျပာခဲ့တာက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံေဆြးေႏြးညွိႏိႈင္းမႈကိုလုိလားတယ္။ ပါလက္စတိုင္းကလည္း အစၥေရး၊ ေဂ်ာ္ဒန္၊ အီဂ်စ္တို႔နဲ႔ ပံုေသနယ္နိမိတ္ထားဖို႔ ၊ အစၥေရးကလည္း ပါလက္စတိုင္းနဲ႔ ပံုေသနယ္နိမိတ္ထားဖို႔ပါ။ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမေတြကေတာ့ ၁၉၆၇ ခုႏွစ္သေဘာတူညီခ်က္အတုိင္းအေျခခံထားဖို႔၊ ဒါမွ ႏွစ္ႏိုင္ငံလံုးအတြက္ လံုၿခံဳတဲ့၊ အသိအမွတ္ျပဳနယ္ေျမေတြျဖစ္ေပၚလာမွာျဖစ္တယ္။ ပါလက္စတိုင္းေတြလည္း ကိုယ့္ႏိုင္ငံကိုယ္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရွိရမယ္။ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာပိုင္ဂုဏ္သိကၡာရွိတဲ့ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံထူေထာင္ႏိုင္ရမယ္။”
အယ္လ္ဂ်ာဇီယာ ႏိုင္ငံေရးေလ့လာသံုးသပ္သူ မာဝမ္ဘစ္ရွာရာက အိုဘားမားေျပာသြားေသာမိန္႔ခြန္းတြင္ အသစ္အဆန္းမပါ ဟုေဝဖန္သည္။
“အဓိကေျပာသြားတာကေတာ့အစၥေရးလံုၿခံဳေရးအတြက္ ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမဘယ္ေလာက္လိုအပ္သလဲဆိုတာကို အစၥေရးသေဘာအတိုင္း ေျပာဖို႔ပါ။”

ရပ္ဆိုင္းေနေသာ ပါလက္စတိုင္းတို႔ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာပြဲမ်ား ျပန္လည္စတင္ဖို႔ အိုဘားမားႏွင့္ အတူရွိေနေၾကာင္း အစၥေရးဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ေနတန္ယာဟူးကလည္း တနဂၤေႏြေန႔ကေျပာၾကားလိုက္သည္။
အိုဘားမားေျပာၾကားခဲ့ေသာ ၾကာသပေတးေန႔မိန္႔ခြန္းႏွင့္ပတ္သက္၍ ေနတန္ယာဟူးကျပန္လည္ေျပာၾကားခဲ့ရာတြင္
“ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအေျဖရွာဖို႔ အတိတ္ကေရာ၊ လက္ရွိပါ အိုဘားမားေဆာင္ရြက္ေနမႈမ်ားကို ကြ်န္ေတာ္ေလးစားပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ရာမွာ ကြ်န္ေတာ္လည္းသူနဲ႔ အတူရွိေနပါတယ္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစကားေျပာပြဲေတြျပန္လည္ စတင္ႏိုင္ဖို႔ နည္းလမ္းေတြရွာေဖြရာမွာ သမၼတအိုဘားမားနဲ႔ အတူလက္တြဲေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကြ်န္ေတာ္ ဆံုးျဖတ္ထားပါတယ္။” ဟူ၏။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေမရိက