ဆီးရီးယား တြင္သတ္ျဖတ္မႈအသစ္မ်ားလုပ္ေဆာင္ေနဆဲ

ဆီးရီးယားစစ္တပ္က ကမ္းေျခၿမိဳ႕ျဖစ္ေသာ လက္တာကီယာတြင္ တတိယေျမာက္ေန႔အျဖစ္ ေခ်မႈန္းေရးျပဳလုပ္ခဲ့ရာ သံုးဦးေသ ဆံုးၿပီး ပါလက္စတုိင္း ဒုကၡသည္မ်ားအပါအဝင္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာေသာ ဒုကၡသည္မ်ား အိုးအိမ္မ်ားစြန္႔ခြါထြက္ေျပးခဲ့ၾကရသည္။

စစ္တပ္က လက္နက္ႀကီးမ်ား၊ တင့္ကားမ်ားအသံုးျပဳခဲ့ေၾကာင္း၊ ၿမိဳ႕တြင္းမွ ထြက္ေျပးသည့္လူမ်ားကို အားကားကြင္းအတြင္းထည့္ ထားၿပီးအျပင္မွ ဝိုင္းထားေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသို႔ သတင္းေပးပို႔ခဲ့သည္။

အယ္လ္-လာမယ္ေဒသရွိ ပါလက္စတိုင္းဒုကၡသည္စခန္းကို စစ္တပ္ကစီးနင္းပစ္ခတ္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ဒုကၡသည္ ၅,၀၀၀ မွ ၁၀,၀၀၀ အထိ ထြက္ေျပးခဲ့ရေၾကာင္း ပါလက္စတိုင္းဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢဌာန ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ ခရစ္ဂန္းနက္စ္က ေျပာသည္။

“ေဒသစံေတာ္ခ်ိန္ ေန႔လည္ ၁ နာရီေလာက္ကေနစၿပီးေတာ့ လက္တာကီယာေတာင္ပုိင္းနဲ႔ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းမွာရွိတဲ့ ေနထိုင္သူေတြကို ေရႊ႕ေျပာင္းၾကဖို႔ စစ္တပ္ကညႊန္ၾကားခဲ့ပါတယ္။” ဟု အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသတင္းေထာက္ နစၥရင္း အယ္လ္-ရွာေမလဲက ေဂ်ာ္ဒန္-ဆီးယားနယ္စပ္တြင္ ေဂ်ာ္ဒန္ႏိုင္ငံဘက္ၿခမ္းမွသတင္းေပးပို႔ခဲ့သည္။

တက္ႁကြလႈပ္ရွားသူမ်ားအေျပာအရ လူအမ်ားစုမွာ ၿမိဳ႕တြင္းသို႔ထြက္ေျပးၾကၿပီး သူတို႔ကိုဆီးရီးယားစစ္တပ္မွ ဖမ္းဆီးခဲ့ေၾကာင္း ဆိုသည္။

“ဖမ္းၿပီးေတာ့ ဘတ္စ္ကားေတြနဲ႔ ၿမိဳ႕ထဲကအားကစားကြင္းကို ပို႔လိုက္တယ္။ အဲဒီအထဲမွာထည့္ထားၿပီး ဖုန္းေတြ၊ မွတ္ပံု တင္ေတြကို သိမ္းထားတယ္။” ဟု အယ္လ္-ရွာေမလဲက သတင္းေပးပို႔ခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာငါးလကတည္းက အစိုးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ားကို ႏွိမ္နင္းလာခဲ့ရာ ယခုအခါသည္ အရက္စက္ဆံုးႏွိမ္နင္းမႈျဖစ္ေၾကာင္း ၿမိဳ႕ခံမ်ားက ေျပာၾကေၾကာင္း ရွာေမလဲက ဆို၏။

တနလၤာေန႔တြင္ စစ္တပ္မွ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ ၃ ဦးေသဆံုးခဲ့ၿပီး စေနေန႔မွ စ၍ေရတြက္လွ်င္ ၃၁ ဦးရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း အေျခခံလူတန္းစားတက္ႁကြလႈပ္ရွားသူမ်ားျဖင့္ဖြဲ႔စည္းထားေသာ ဆီးရီးယားေတာ္လွန္ေရးပူးေပါင္းသမဂၢက ေျပာသည္။

ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ ဆီးရီးယားလူ႔အခြင့္အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႔က ေသဆံုးသြားသူမ်ားထဲမွာ တစ္ေယာက္မွာ လက္တာကီယာ၊ အိမ္တမ္မရာခရိုင္တြင္ ထြက္ေျပးလာေသာလူမ်ားက စစ္တပ္စစ္ေဆးေရးဂိတ္တစ္ခုအနီးသို႔ခ်ဥ္းကပ္လာၾကရာ စစ္တပ္မွ ေသနတ္ျဖင့္လွမ္းပစ္ေသာေၾကာင့္ ေသဆံုးသြားျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းေျပာသည္။

“လူေတြက လက္တာကီယာကေနထြက္ေျပးဖို႔ႀကိဳးစားေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အစိုးရစစ္တပ္ေတြက ဝန္းရံပိတ္ဆို႔ထား လုိက္တဲ့အတြက္ ထြက္ေျပးလို႔မရပါဘူး။ သူတို႔လုပ္ႏိုင္တာက ၿမိဳ႕ထဲမွာပဲ တစ္ေနရာကေန၊ တစ္ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းပုန္းေအာင္းေန ရတာပါပဲ။” ဟု မ်က္ျမင္သက္ေသတစ္ဦးက ရိုက္တာသို႔ေျပာသည္။

တူရကီ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အာမက္ဒါဗူတိုဂလူက ပစ္ခတ္ႏွိမ္နင္းမႈမ်ား ခ်က္ျခင္းရပ္တန္႔ရန္ တနလၤာေန႔က ဆီးရီးယားအစိုးရကို ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ ဒါဗူတိုဂလူက ေသြးထြက္သံယိုႏွိမ္နင္းမႈမ်ား ခ်က္ျခင္း၊ အႁကြင္းမဲ့ ရပ္တန္႔ပစ္ရမည္ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“မရပ္တန္႔ဘူးဆိုရင္ ေနာက္ထပ္ျဖစ္လာမယ့္ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈေတြအတြက္ ဘာမွ ေဆြးေႏြးေနမွာ မဟုတ္ပါဘူး။” ဟု ေျပာၾကားခဲ့ေသာ္လည္း မည္သို႔ေသာ အေရးယူေဆာင္ရြက္မႈမ်ဳိးျပဳလုပ္မည္ကိုမူ မေျပာၾကားခဲ့ေပ။

အာဆက္အစိုးရက ျပည္သူလူထုအေပၚသတ္ျဖတ္ေနျခင္းအတြက္ ဖိအားေပးရန္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားကိုလည္း အေမရိကန္က ေတာင္းဆိုလႈပ္ရွားမႈေဆာင္ရြက္ေနေၾကာင္း အိမ္ၿဖဴေတာ္မွ ဆိုသည္။


“သူ႔ရဲ႕ အျပဳအမူအမူေတြအရ ဆီးရီးယားသမၼတအာဆက္ဟာ သမၼတအျဖစ္တရားဝင္မႈမရွိေတာ့ပါဘူး။” အိမ္ျဖဴေတာ္ ေျပာခြင့္ရ ေဂ်းကာနီက သတင္းေထာက္မ်ားကို ေျပာျပခဲ့သည္။

အေမရိကန္သမၼတ ဘားရက္အိုဘားမားကလည္း အာဆက္မရွိလွ်င္ တိုင္းျပည္ပိုေကာင္းသြားလိမ့္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“ဆီးရီးယားျပည္သူေတြအေနနဲ႔ ၿငိမ္းၿငိမ္းခ်မ္းခ်မ္းနဲ႔ ဒီမိုကေရစီအသြင္ကူးေျပာင္းဖို႔အတြက္ ထိုက္တန္ပါတယ္။ သူတို႔ကို ႏွိပ္စက္ကလူျပဳၿပီး သတ္ျဖတ္ေနတဲ့ အစိုးရမ်ဳိးနဲ႔ မထိုက္တန္ပါဘူး။ အာဆက္ကို ဖိအားေပးဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံတကာက ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မယ့္ မဟာမိတ္ေတြ ရရွိလာေအာင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရွာေဖြၿပီး အတူေဆာင္ရြက္လႈပ္ရွားေနပါတယ္။”

ဂ်ာမဏီကလည္း ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားမွ အာဆက္ကို ပိုမိုဖိအားေပးၾကရန္ ေတာင္းဆိုလိုက္ၿပီး ကုလသမဂၢလံုၿခံဳေရးေကာင္စီတြင္ လည္းေဆြးေႏြးညွိႏႈိင္းမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္ရန္တုိက္တြန္းေျပာၾကားခဲ့သည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း