ေဆာ္ဒီတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကားေမာင္းခြင့္ပိတ္ပင္ထားေသာ္လည္း မဲေပးခြင့္ရေတာ့မည္

ေဆာ္ဒီအာေရဗ်ႏိုင္ငံတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကားေမာင္းခြင့္ပိတ္ပင္ထားမႈကို ခ်ဳိးေဖါက္၍ ကားေမာင္းခဲ့ေသာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးကို ေဆာ္ဒီတရားရုံးတစ္ရုံးက ႀကိမ္ဒဏ္ဆယ္ခ်က္ ရိုက္ႏွက္အျပစ္ေပးခဲ့ေၾကာင္း အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႔ ႀကီး က ေျပာသည္။
အဆိုပါႀကိမ္ဒဏ္သည္ ေဆာ္ဒီဘုရင္ အဘၻဒူလာဘင္အဘၻဒူလာဇစ္မွ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေဒသဆိုင္ရာေရြး ေကာက္ပြဲမ်ားတြင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား မဲေပးခြင့္၊ ဝင္ေရာက္အေရြးခ်ယ္ႏိုင္ခြင့္တို႔ ရရွိမည္ဟု ေၾကျငာၿပီး ႏွစ္ရက္အၾကာတြင္ ေပၚ ေပါက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ထို႔ျပင္လာမည့္ ၂၀၁၃ တြင္ ခန္႔အပ္မည့္ အႀကံေပးအဖြဲ႔တြင္လည္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားပါဝင္ခန္႔ထားမည္ဟု ကတိေပးခဲ့သည္။
“ဘယ္လိုအေျခအေနမ်ဳိးမွာမဆို ႀကိမ္ဒဏ္ေပးျခင္းဆိုတာ အင္မတန္ရက္စက္တဲ့ ျပစ္ဒဏ္ေပးမႈမ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ေဆာ္ဒီ အာဏာပိုင္ေတြက အမ်ဳိးသမီးေတြကို ကားေမာင္းရုံေလးသက္သက္နဲ႔ ႀကိမ္ႀကိမ္ဒဏ္ခတ္ေနတယ္ ဆိုတာက မယံုၾကည္ႏိုင္ ေလာက္ေအာင္ပါပဲ။” ဟု အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာလြတ္ၿငိမ္း အဖြဲ႔ႀကီး၏ ေဒသဆိုင္ရာ ဒါရိုက္တာ ဖိလစ္လူသာက အဂၤေန႔တြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ ေၾကျငာခ်က္တစ္ေစာင္တြင္ ေဖၚျပခဲ့သည္။
“ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အမ်ဳိးသမီးေတြကို မဲေပးခြင့္ေပးလိုက္တာကေတာ့ အင္မတန္ေကာင္းပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြအတြက္ ႀကိဳးစားေနၾကတဲ့ အမ်ဳိးသမီးေတြကို ႀကိမ္ဒဏ္ေပးေနတာေတြဆက္လက္ရွိေနဦးမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဘုရင္ႀကီးရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးဆိုတာက သိပ္နည္းေနပါေသးတယ္။”

ေနာက္ထပ္ေဆာ္ဒီအမ်ဳိးသမီးႏွစ္ဦးကိုလည္း ကားေမာင္းမႈျဖင့္ တရားစြဲဆိုထားေၾကာင္း ၿဗိတိန္အေျခစိုက္ အခြင့္အေရးအဖြဲ႔ တစ္ခုကေျပာသည္။

ကားေမာင္းမႈရင္ဆိုင္ေနရသူ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးျဖစ္ေသာ နာဂ်လာဟာရီရီက ရိုက္တာသတင္းသို႔ ေအာက္ပါအတိုင္းေျပာသည္။
“ဘုရင့္အမိန္႔ကို ဖီဆန္မႈနဲ႔ ေမးျမန္းစစ္ေဆးဖို႔ တနဂၤေႏြေန႔က ကြ်န္မကို ေခၚခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္မကားေမာင္းတာက လိုအပ္ လို႔ေမာင္းခဲ့တာပါ။ ဖီဆန္အန္တုၿပီးေမာင္းတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္မေမာင္းေတာ့ပါဘူး ဆိုတဲ့ ကတိဝန္ခံခ်က္ လက္မွတ္ထိုးခဲ့ရတယ္။”

ေဆာ္ဒီဥပေဒအရ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးသည္ အလုပ္လုပ္ႏိုင္ရန္၊ ႏိုင္ငံျခားသို႔ ခရီးသြားႏိုင္ရန္၊ အခ်ဳိ႕ေသာ ခြဲစိတ္ကုသမႈမ်ားခံယူရန္ အမ်ဳိးသားတစ္ဦး၏ လမ္းညႊန္ခြင့္ျပဳခ်က္ရွိရမည္ျဖစ္သည္။ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကားမေမာင္းရဟူ၍ ေရးသားျပ႒ာန္းထားေသာ ဥပေဒ ေတာ့မရွိေပ။ သို႔ေသာ္ ႏိုင္ငံသားတစ္ဦးအေနႏွင့္ ေဒသတြင္းမွ ထုတ္ေပးေသာ ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ရွိရမည္ျဖစ္သည္။

အမ်ဳိးသမီးမ်ားကို ယာဥ္ေမာင္းလိုင္စင္ထုတ္ေပးျခင္းမရွိေပ။ ထို႔ေၾကာင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားကားေမာင္းျခင္းသည္ တရားဥပေဒႏွင့္ မညီဟု သတ္မွတ္ႏိုင္ေပသည္။

ေမလအတြင္းက ဒီမိုကေရစီလႈပ္ရွားမႈမ်ားေဒသတြင္းေပၚေပါက္လာခဲ့ေသာ အခါ ေဆာ္ဒီအမ်ဳိးသမီးမ်ားကလည္း သူတုိ႔ကားေမာင္းခြင့္အတြက္ ေတာင္းဆိုလႈပ္ရွားမႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေလသည္။

ေဖ့စ္ဘြတ္ႏွင့္ တြစ္တာ စသည့္ လူမႈကြန္ယက္ဝက္ဘ္ဆိုက္မ်ားတြင္ Women2Drive ဟူေသာ အမည္ျဖင့္ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ကားေမာင္းခြင့္ကို ပိတ္ပင္ထားျခင္းကို ဆန္႔က်င္ေရးစည္းရုံးလႈံ႔ေဆာ္မႈ မ်ားေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။
ထိုအခါ အခ်ဳိ႕ေသာအမ်ဳိးသမီးမ်ားက ဂ်က္ဒါးၿမိဳ႕လမ္းမ်ားေပၚတြင္ သူတို႔ကားေမာင္းႏွင္ခဲ့ေၾကာင္း သတင္းမ်ားကို တင္ျပၾက ေလသည္။ ရီယာ့ႏွင့္ ကိုဘာၿမိဳ႕မ်ားတြင္လည္း အမ်ဳိးသမီးမ်ားကားေမာင္းျခင္းကို ရဲမ်ားက တားဆီးၿပီး ေနာက္တစ္ခါမေမာင္း ရန္ လက္မွတ္ထိုးခိုင္းေၾကာင္း စသည့္သတင္းမ်ားကို ေရးသားတင္ျပၾကေလသည္။

ယူက်ဳဗီြဒီယိုတြင္ သူမကားေမာင္းခဲ့ပံုကို လႊင့္တင္ခဲ့ေသာ မန္နယ္အယ္လ္ရွာရစ္ ဆိုသူအမ်ဳိးသမီးကို ေမလ ၂၂ ရက္က ဖမ္းဆီး ခဲ့သည္။ ေနာက္ပိုင္းသူမကို ျပန္လည္လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း အမ်ဳိးသမီးအမ်ားစုမွာ ကားေမာင္းျခင္းကို မျပဳဝ့ံၾကေတာ့ေပ။

“ကြ်န္မအင္မတန္ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္။ အမ်ဳိးသမီးေတြဟာ သူတို႔ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ မရႏိုင္ဘူးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းကို ရိုက္သြင္းခံလိုက္ရသလိုပါပဲ။” ဟု ဘာဒါလီ (ကြ်ႏ္ုပ္၏ တိုင္းျပည္) အမည္ရ လႈပ္ရွားမႈေဆာင္ရြက္ေနေသာ တက္ႁကြလႈပ္ရွားသူ ႏိုင္လာအက္တာ ကဆိုသည္။
“အခုကြ်န္မတို႔ ႀကိမ္ဒဏ္ခတ္ျခင္းကို ရပ္ဆိုင္းေပးဖို႔ လက္မွတ္ေရးထိုးေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ စုေဆာင္းၿပီး ဘုရင္ႀကီးဆီမွာ တင္ျပဖို႔လုပ္ေနပါတယ္။”

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း