အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္းအေပၚဆီးရီးယားတုံ႔ျပန္

ဆီးရီးယားႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး အယ္လ္မြာလာမ္

ဆီးရီးယားအစိုးရက ဆႏၵျပသူမ်ားကို အႀကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းျခင္းမ်ားရပ္တန္႔ျခင္းမျပဳသျဖင့္ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က အဖြဲ႔ဝင္ အျဖစ္မွ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ျခင္းသည္ တရားမဝင္ေၾကာင္း၊ အႏၱရာယ္မ်ားသည့္ ေျခလွမ္းျဖစ္ေၾကာင္း ဆီးရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး အယ္လ္မြာလာမ္က တနလၤာေန႔က ေျပာၾကားလိုက္သည္။
“ဆီးရီးယားကို အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေန ရပ္ဆိုင္းလိုက္တာတရားမဝင္ပါဘူး။” ဟု ဒမတ္စကတ္တြင္ျပဳလုပ္ ေသာ တနလၤာေန႔သတင္းစာရွင္းလင္းပြဲတြင္ေျပာၾကားခဲ့သည္။

အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ ကိုင္ရိုတြင္ရုံးခ်ဳပ္တည္ရွိၿပီး အဖြဲ႔ႀကီးႏွင့္ အေမရိကန္တို႔အဆက္အဆံရွိျခင္းကိုဆီးရီးယားက ရွဳံ႕ခ်ၿပီး အေမရိကန္သည္ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ တရားမဝင္အဖြဲ႔ဝင္ျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုလိုက္သည္။
ရုရွႏွင့္တရုတ္တုိ႔အေပၚ ယံုၾကည္ေၾကာင္း၊ ႏိုင္ငံတကာမွ ဆီးရီးယားအေပၚဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မည့္အေရးကို ျပင္းျပင္း ထန္ထန္ဆန္႔က်င္ခဲ့သည့္ ရုရွႏွင့္ တရုတ္တို႔သည္ ဆက္လက္၍ဆီးရီးယားဘက္မွ ခိုင္ခိုင္မာမာရပ္တည္သြားမည္ဟု ယံုၾကည္ေၾကာင္း လည္းေျပာဆိုခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့သည့္အပတ္က ႏိုင္ငံျခားသံတမန္မ်ား ဆီးရီးယားတြင္တိုက္ခိုက္ခံရ သည့္ အျဖစ္အပ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေတာင္းပန္စကားေျပာၾကားခဲ့သည္။ လြန္ခဲ့ေသာ စေနေန႔ညက အစိုးရ ေထာက္ခံသူမ်ားက ဒမတ္စက္ရွိ ကာတာႏွင့္ ေဆာ္ဒီသံရုံးမ်ားကို ဝင္ေရာက္တိုက္ခိုက္ခဲ့သည္။ တနဂၤေႏြေန႔တြင္ တူရကီသံရုံးရွိသံတမန္မ်ား တိုက္ခိုက္ခံခဲ့ရသည္။

“ဆီးရီးယားေတြအေနနဲ႔လည္း ဘာမွစိတ္ပူစရာမရွိပါဘူး။ လူထုရဲ႕ဆႏၵနဲ႔ ညီညြတ္မႈနဲ႔ ဆီးရီးယားဟာ ပိုၿပီး ေတာ့ ေတာင့္တင္းအားေကာင္းလာမယ့္ ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံျဖစ္လာမွာပါ။” ဟု ဆီးရီးယားႏိုင္ငံသားမ်ားကိုရည္ညႊန္း၍ ေျပာၾကားခဲ့ေသးသည္။

ႏိုင္ငံတြင္းရွိ ျပႆနာမ်ားကိုေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ အာရပ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားကို ဖိတ္ၾကားထားၿပီး တနဂၤေႏြေန႔တြင္ ဆီးရီးယားက အေရးေပၚအစည္းအေဝးတစ္ခုေခၚယူထားသည္။ ယင္းသို႔ဖိတ္ၾကားထားမႈကို အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကလက္ခံ ေတြ႔ဆံုမည္လား၊ သို႔မဟုတ္ ဗုဒၶဟူးေန႔ အစည္းအေဝးဆံုးျဖတ္ခ်က္အရ ဆီးရီးယားကို အဖြဲ႔ဝင္အျဖစ္မွရပ္ဆိုင္းထား ၿပီးျဖစ္၍ ဖိတ္ၾကားမႈကိုလက္မခံေတာ့ၿပီလား ဟူသည္မွာ မသိရေသးေၾကာင္း အယ္ဂ်ာဇီယာသတင္းေထာက္ နစၥရင္း- အယ္လ္ရွာေမလဲက ေဂ်ာ္ဒန္နယ္စပ္မွေန၍ သတင္းေပးပို႔ခဲ့သည္။

“ဆီးရီးယားကို အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကေနထုတ္ပစ္လိုက္တာဟာ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈေတြအတြက္ လမ္းပြင့္သြားေစတယ္လို႔ အမ်ားက သံုးသပ္ၾကပါတယ္။” ဟု ရွာေမလဲက သတင္းေပးပို႔ခဲ့သည္။
အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္က သမၼတအာဆက္ ႏႈတ္ထြက္ကာ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းမႈမ်ားကိုရပ္တန္႔ရန္၊ သို႔မဟုတ္ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွ ထုတ္ပယ္ျခင္းကိုခံယူရန္ ေရြးခ်ယ္ေရးအတြက္ ဆီးရီးယားကို ႏိုဝင္ဘာလ ၁၆ ရက္ေန႔အထိ အခ်ိန္ေပးထားသည္။
“အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို စတင္တည္ေထာင္တဲ့ႏိုင္ငံေတြထဲမွာပါဝင္ခဲ့တဲ့ဆီးရီးယားအတြက္ ခက္ခဲတဲ့ ေန႔ရက္ေတြ ပါပဲ။” ဟု ဘရြတ္ကင္း ဒိုဟာဌာန ဒါရိုက္တာ ဆယ္လ္မန္ရွိတ္က အယ္ဂ်ာဇီယာသို႔ေျပာျပခဲ့သည္။
တနလၤာေန႔ အေစာပိုင္းကပင္ ဆီးရီးယားစစ္တပ္က ဟုမ္းစ္ၿမိဳ႕ရွိ ဘက္အမ္မရိုအနီးေဒသတြင္ လက္နက္ႀကီးျဖင့္ ပစ္ခတ္သျဖင့္ လူသံုးဦးေသဆံုးခဲ့ေၾကာင္း ဆီးရီးယားေတာ္လွန္ေရးအေထြေထြေကာ္မရွင္မွ လႈပ္ရွားသူမ်ားက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဆႏၵျပသူမ်ားကို ဆီးရီးယားက ဆက္လက္၍အႀကမ္းဖက္ၿဖဳိခြင္းေနမႈေၾကာင့္ ဥေရာပသမဂၢတြင္ တနလၤာေန႔က ဆီးရီးယားအေပၚဒဏ္ခတ္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားတိုးျမွင့္ရန္ အႀကိဳသေဘာတူညီခ်က္ရရွိခဲ့ေၾကာင္း သမဂၢတာဝန္ရွိသူတစ္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
ယင္းသေဘာတူညီခ်က္ကို သမဂၢအဖြ႔ဲဝင္ႏိုင္ငံေပါင္း ၂၇ ႏိုင္ငံမွ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားက သေဘာတူညီခဲ့ၾကၿပီး သမဂၢ၏ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ား ဘရပ္ဆဲလ္တြင္က်င္းပမည့္ အစည္းအေဝးအၿပီးတြင္ အတည္ျပဳႏိုင္မည္ျဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားကလည္း ဆီးရီးယားေငြမ်ား ဥေရာပဘဏ္မ်ားတြင္ အပ္ႏွံမႈကိုလက္မခံရန္ သေဘာတူညီ ခ်က္ရရွိထားသည္။

ဆီးရီးယားအေရးကိစၥမ်ားကို အနီးကပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ႏွင့္ ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း ဥေရာပ သမဂၢ ႏိုင္ငံျခားေရးရာမူဝါဒအႀကီးအကဲ ကက္သရင္းအက္ရွ္တန္ ကေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဆီးရီးယားမွာျဖစ္ပြားေနတဲ့ အေျခအေနေတြက အလြန္စိုးရိမ္ပူပန္စရာေကာင္းပါတယ္။ အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္ အေထြေထြတြင္းေရးမွဴးနဲ႔မေန႔ညက စကားေျပာခဲ့ၿပီးေတာ့ ဆီးရီးယားအေရးမွာ အေသအခ်ာလက္တြဲေဆာင္ရြက္ဖို႔ ကြ်န္မတို႔ရဲ႕သေဘာထားကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။” ဟု ဆိုသည္။
သို႔ေသာ္ ရုရွက ဆီးရီးယားကို အာရပ္အဖြဲ႔ခ်ဳပ္မွထုတ္ပယ္ျခင္းကို လက္မခံဘဲ ရုရွႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဆာဂ်ီလက္ဗ္ေရာ့ဗ္က အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ားသည္ အာဆက္ဆန္႔က်င္ေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟု သူ႔အေနႏွင့္ ယံုၾကည္ေၾကာင္း ရုရွသတင္းစာမ်ားသို႔ေျပာၾကားခဲ့သည္။
တူရကီအစိုးရကလည္း ဒမက္စကတ္ရွိ တူရကီသံရုံးႏွင့္ လက္တာကီယာႏွင့္ အယ္လီပိုရွိ သံအမတ္မ်ားတိုက္ခိုက္ခံ ရမႈအတြက္ ဆီးရီးယားအစိုးရအေပၚ ရွဳံ႕ခ်ေျပာဆိုႀကိမ္းေမာင္းခဲ့သည္။
တူရကီပါလီမန္အေနႏွင့္ ဆီးရီးယားအာဆက္အစိုးရအေပၚ လံုးဝအယံုအၾကည္မရွိေတာ့ေၾကာင္း တူရကီႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး အာမက္ဒါဗူတိုဂလူက ေျပာၾကားလိုက္သည္။
“ဒီတိုက္ခိုက္မႈႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ တူရကီကဆီးရီးယားအစိုးရကို အျပင္းထန္ဆံုးဆန္႔က်င္ၿပီးေတာ့ သူတို႔ ရဲ႕စစ္မွန္တဲ့ ရုန္းကန္မႈေတြအတြက္ ဆီးရီးယားျပည္သူေတြရဲ႕ဘက္မွာ ရပ္တည္ပါတယ္။” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။

ဆီးရီးယားစစ္တပ္သည္ အာဆက္အစိုးရကိုဆန္႔က်င္ေသာ ဆႏၵျပမႈမ်ားကို အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းၿဖဳိခြင္းခဲ့သည္။ မတ္လမွစတင္ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဆႏၵျပမႈမ်ားအတြင္း ယခုအခ်ိန္အထိ အၾကမ္းဖက္ႏွိမ္နင္းခံရ၍ေသဆံုးသူ ဦးေရ ၃,၅၀၀ ခန္႔ရွိၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ကုလသမဂၢက တြက္ခ်က္ထားသည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း