တာလီဘန္ႏွင့္ အေမရိကန္၊ အာဖဂန္အစိုးရ ေဆြးေႏြးမည္

အေမရိကန္ႏွင့္ အာဖဂန္အစိုးရတို႔ တာလီဘန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ သံုးပြင့္ဆိုင္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးေနေၾကာင္း အာဖဂန္သမၼတဟာမစ္ခါဇိုင္းက ေျပာသည္။
`အေမရိကန္နဲ႔ တာလီဘန္ၾကားဆက္သြယ္မႈေတြရွိေနပါတယ္။ တာလီဘန္နဲ႔ အာဖဂန္အစိုးရၾကားမွာလည္း ဆက္သြယ္မႈေတြရွိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ၾကားမွာ တာလီဘန္ေတြအပါအ၀င္ သံုးပြင့္ဆိုင္ဆက္သြယ္ေျပာဆိုမႈေတြ ရွိပါတယ္။´ ဟု ၾကာသပေတးေန႔ထုတ္ ေ၀ါစထရိဂ်ာနယ္အင္တာဗ်ဴးတြင္ ဟာမစ္ခါဇိုင္းက ေျပာၾကားလုိက္သည္။

ယခင္အခါက တာလီဘန္ႏွင့္ အေမရိကန္အစိုးရေစ့စပ္ေဆြးေႏြးစဥ္ ၎တို႔ကို ခ်န္လွပ္ထားခဲ့သည့္အေပၚ ခါဇိုင္းအစိုးရက မေက်မနပ္ျဖစ္ခဲ့သည္။ တာလီဘန္အဖြဲ႔၀င္အမ်ားစုသည္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလိုလားလ်က္ရွိေၾကာင္း ခါဇိုင္းက ေျပာသည္။
`တာလီဘန္ေတြ အပါအ၀င္ အာဖဂန္နစၥတန္မွာရွိတဲ့ လူေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို လိုလားပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အားလံုး ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကိုလိုလားသလို သူတို႔လည္း လိုလားၾကပါတယ္။ သူတို႔မွာလည္း မိသားစုေတြ၊ ကေလးေတြ၊ အသိုက္အၿမံဳေတြရွိပါတယ္။´ ဟု ခါဇိုင္းက ဆိုသည္။

၂၀၁၄ ႏွစ္ကုန္တြင္ အာဖဂန္ရွိ အေမရိကန္ႏွင့္ ေနတိုးတပ္ဖြဲ႔မ်ားျပန္လည္ရုပ္သိမ္းေတာ့မည္ျဖစ္ရာ ၎တို႔မရွိေတာ့ သည့္အခ်ိန္တြင္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးျဖစ္ထြန္းႏိုင္သည့္ အရိပ္လကၡဏာမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း ဆုိသည္။

အာဖဂန္ႏွင့္ ပါကစၥတန္တို႔ၾကား ဆက္ဆံေရးတင္းမာေနခ်ိန္တြင္ အာဖဂန္က အေမရိကန္ႏွင့္စီးပြားေရး ဆက္ဆံေရး တိုးျမွင့္ၿပီး ၁၀ ႏွစ္ၾကာစစ္ပြဲရပ္တန္႔သြားခ်ိန္တြင္ အေျခအေနတက်ျဖစ္ေစရန္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မည္ဟု ခါဇိုင္း၏ ရုံးမွေျပာဆိုလိုက္သည္။

တာလီဘန္တို႔ကို အစဥ္အဆက္ေစာင့္ေရွာက္လာခဲ့ေသာ ပါကစၥတန္က အာဖဂန္ဦးေဆာင္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားတြင္ လိုအပ္သည့္ အပိုင္းက ကူညီမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့ေသာ္လည္း အာဖဂန္ႏွင့္ အေမရိကန္အေနႏွင့္ ပါကစၥတန္အေပၚ သံသယရွိေနသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဟီလာရီကလင္တန္က တာလီဘန္အုပ္စုႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ပါလီမန္တြင္ ေဆြးေႏြးေနေၾကာင္း ေျပာဆိုလိုက္ၿပီးေနာက္ တာလီဘန္တို႔က ႏိုင္ငံေရးအရ အားထုတ္မႈမ်ားေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း လြန္ခဲ့ေသာလက ေျပာၾကားခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ လက္နက္စြန္႔မည္မဟုတ္ေၾကာင္းလည္း ဆိုသည္။

`အေမရိကန္ေရာ၊ အာဖဂန္အစိုးရေရာ၊ တာလီဘန္ေရာ အားလံုး စစ္ေရးေတြ၊ တိုက္ခိုက္မႈေတြ၊ အေသခံ ဗံုးခြဲမႈေတြ၊ ေလေၾကာင္းဗံုးႀကဲမႈေတြ မလုပ္ဘဲ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာတဲ့ ဆီကိုသြားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။´ ဟု အာဖဂန္ ပါလီမန္အမတ္မီယာ၀ါရစ္ ယာစီနီက အယ္ဂ်ာဇီယာကိုေျပာသည္။

အၾကမ္းဖက္သတ္ျဖတ္မႈမ်ားအား သံုးဦးစလံုးက ေလွ်ာ့ခ်မွသာ အာဏာခဲြေ၀ေရး (သို႔) တာလီဘန္တို႔အား ေနရာခ် ထားေရးအတြက္ ေဆြးေႏြးအေျဖရွာႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ယာစီနီက ဆိုသည္။

အာဖဂန္အေရွ႕ဘက္ ကူနာျပည္နယ္တာလီဘန္တပ္မွဴး အဘၻဒူလာ၀ါခက္အား အယ္ဂ်ာဇီယာမွ အင္တာဗ်ဴးခဲ့ရာတြင္ တာလီဘန္တို႔၏ လက္နက္ကိုင္တိုက္ခိုက္ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ အေမရိကန္တို႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးစာပြဲ၀ုိင္းသို႔ ေရာက္ရွိလာျခင္းျဖစ္ေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
`အရင္က အေမရိကန္က ကြ်န္ေတာ္တု႔ိနဲ႔ ေစ့စပ္ညွိႏႈိင္းမႈမျပဳလိုပါဘူး။ အခုေတာ့ သူတို႔ေရာက္လာပါၿပီ။´ ဟု ဆိုသည္။
`အာဖဂန္မွာ ႏိုင္ငံျခားသားေတြ အမ်ားႀကီးေသခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ သူတို႔စကားေျပာလာတာပါ။ သူတို႔အတြက္ ေတာ့ ကမၻာ့အလယ္မွာ ရွက္စရာပါပဲ။ ကြ်န္ေတာ္တို႔အတြက္က ေအာင္ျမင္မႈပါ။´

အေမရိကန္တာ၀န္ရွိသူမ်ားသည္ ဂ်ာမဏီႏွင့္ ကာတာတြင္ ၂၀၁၀ ကတည္းက တာလီဘန္တို႔ႏွင့္လွ်ဳိ႕၀ွက္ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးမႈ အမ်ားအျပားျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ အာဖဂန္အစိုးရကို ခ်န္လွပ္ထားသည့္အတြက္ ခါဇိုင္းက ကန္႔ကြက္သျဖင့္ ေရွ႕ဆက္မလုပ္ေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။

တာလီဘန္တုိက္ခုိက္ေရးသမားအမ်ားအျပားက ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုလက္ခံေသာ္လည္း ေစ့စပ္ေဆြးေႏြးေရး အတြက္ လက္မခံႏိုင္ေၾကာင္း ေျပာဆိုမႈမ်ားရွိေနသျဖင့္ ေဆြးေႏြးပြဲသည္ ရွဳပ္ေထြးလာႏိုင္ေၾကာင္း အယ္ဂ်ာဇီယာ သတင္းေထာက္ ဘားနတ္စမစ္က အာဖဂန္ၿမိဳ႕ေတာ္ကဘူးလ္မွ ေန၍ သတင္းေပးပို႔ခဲ့သည္။


`အစၥလာမ္ဥပေဒနဲ႔ မညီညြတ္ရင္ ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕စကားကို လက္မခံဘဲ အာဏာဖီဆန္ဖို႔ တမန္ေတာ္ မိုဟာမက္က မိန္႔ၾကားေတာ္မူခဲ့ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ေခါင္းေဆာင္ေတြက ဘုရားသခင္အလိုေတာ္ကို ဆန္႔က်င္ရင္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သူတို႔ကိုလက္မခံႏိုင္ပါဘူး။´ ဟု ကူနာရွိ တာလီဘန္တိုက္ခိုက္ေရးသမားတစ္ဦးက အယ္ဂ်ာဇီယာႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အေရွ ႔အလယ္ပိုင္း