ကင္ညာရွိ ဆိုမာလီဒုကၡသည္စခန္း အတြက္ အကူအညီမ်ားလုိအပ္

ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီးသည္ ကင္ညာရွိ ဒက္ဒါးဘ္ဆိုမာလီယာ ဒုကၡသည္ စခန္းသို႔ သြားေရာက္ ၾကည့္ရွဳၿပီးေနာက္ ကမၻာေပၚတြင္ လူသားခ်င္းစာနာ ေထာက္ထားမႈ အကူအညီမ်ား အဆိုးရြားဆံုး လိုအပ္ေနေသာ ဒုကၡသည္မ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ ဆိုမာလီယာတြင္ ကာလၾကာရွည္စြာ မိုးေခါင္ေရရွား ျဖစ္လ်က္ရွိသည္။

ဒုကၡသည္ စခန္းသည္ အာဖရိကတိုက္ အေနာက္ေျမာက္ ဘက္တြင္ရွိၿပီး ကမၻာ့အႀကီးဆံုး ဒုကၡသည္ စခန္းျဖစ္သည္။ ဆိုမာလီယာ ႏွင့္ အီသီယိုးပီးယားတို႔မွ ဒုကၡသည္မ်ား သိန္းခ်ီဝင္ေရာက္ လာေနလ်က္ ရွိသည္။

စေနေန႔က ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ား ဆိုင္ရာ မဟာမင္းႀကီး အန္ေထာ္နီယုိဂူတားရက္စ္ ဒုကၡသည္စခန္းကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး စခန္းတြင္းရွိ ဒုကၡသည္ ၃၈၀,၀၀၀ အတြက္ ႏိုင္ငံတကာ အကူအညီ အမ်ားအျပား လိုအပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ေျပာၾကား ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ 

“ဆိုမာလီယာဟာ အဆိုးဝါးဆံုး လူသားဒုကၡေတြ ခံစားေနရတယ္ ဆိုတာ ကြ်န္ေတာ့္ အေနနဲ႔ အခိုင္အမာ ေျပာလိုပါတယ္။ ဒီလို စုတ္ျပတ္သတ္ ၿပီးေရာက္လာတဲ့ ဒုကၡသည္မ်ဳိးေတြ ကြ်န္ေတာ္တစ္ခါမွ မေတြ႔ဖူးဘူး။” ဟု အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသို႔ ေျပာသည္။

“ဒီကိုအလာလမ္းမွာ ကေလးေတြ ဆံုးရွံဳးသြားခဲ့ရတဲ့ မိခင္ တစ္ေယာက္ကိုေတာင္ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။” ဟုဂူတာရက္စ္က ေျပာကာ ယင္းဒုကၡသည္မ်ားသည္ “အဆင္းရဲတကာ့ အဆင္းရဲဆံုး၊ အကူအညီ မဲ့တကာ့ အမဲ့ဆံုး လူမ်ား” ျဖစ္ေၾကာင္းဆိုသည္။

မိုးေခါင္ေရရွားပါးမႈ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ဆိုးက်ဳိးမ်ား ခံစားေနရျခင္းကို အမ်ားသတိထား မိလာေစရန္ ဂူတာရက္စ္သည္ ယင္းေဒသအတြင္း လွည့္လည္ သြားလာၾကည့္ရွဳလ်က္ ရွိသည္။ ကမၻာ့စားနပ္ရိကၡာ အဖြဲ႔ႀကီး၏ တြက္ခ်က္မႈအရ အေထာက္အပံ့လို အပ္ေနသူ ၁၀ သန္းေက်ာ္ ရွိေၾကာင္း သိရွိရၿပီး ကုလသမဂၢ ကေလးမ်ား ရံပံုေငြအဖြဲ႔၏ တြက္ခ်က္မႈအရ ကေလး ၂သန္းခန္႔ အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈကို ခံစားေနရေၾကာင္း သိရသည္။ ကေလးမ်ားကို ကယ္တင္ရန္လိုအပ္ေနေၾကာင္း ကုလသမဂၢက ေျပာသည္။

ၾကာသပေတးေန႔က အီသီယုိးပီးယား ဒုကၡသည္ စခန္း ဒိုလိုအဒူးသို႔  ဂူတာရက္စ္ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။ 

“ကြ်န္ေတာ္တို႔ သိရွိရတဲ့ ကေလးေသဆံုးမႈ အေရအတြက္က အေရးေပၚ အေျခအေနထက္ သံုးဆ မ်ားေနတယ္။”

“ကေလးမ်ား အာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈက ၅၀% ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အခုလို ေသဆံုးမႈ ျမင့္မားေနရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။” ဟု သူကေျပာသည္။

မိုးေခါင္ေရရွားမႈ ခံေနရေသာ အရပ္မွ ဒုကၡသည္ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ေန႔စဥ္ စြန္႔ခြါလာေနၾကၿပီး အစာေရစာ ရွာေဖြေနၾကရသည္။ အာဟာရခ်ဳိ႕တဲ့မႈကို ကေလးမ်ား ျပင္းထန္စြာ ခံစားေနရၿပီး ယင္းႏွင့္ ဆက္ဆိုင္ေသာ ေသြးအားနည္းရာဂါ ခံစားေနရေၾကာင္း ဒက္ဒါးဘ္ရွိ ဆရာဝန္မ်ားက ေျပာသည္။ 

“

“ကေလးေတြ အေရျပား ေရာဂါေတြလည္း ခံစားေနရတယ္။ မိုက္ခရိုႏ်ဴထရီးယန္႔ လို႔ေခၚတဲ့ အာဟာရ ဓါတ္ခ်ဳိ႕တဲ့မႈၾကာင့္ အေရျပားေတြ ကြာထြက္ေနၾကတယ္။ အေျခအေနကေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ဆိုးတယ္။” ဟု ေဒါက္တာ မီလ္ဟီယာအဗၺဒူ ခါဒါ ကေျပာသည္။ 

ဒုကၡသည္စခန္းကို ေရာက္ရွိလာသူ အမ်ားစုမွာ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးငယ္မ်ားျဖစ္ၿပီး ရုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အေျခအေနမ်ား အေတာ္ဆိုးဝါးေနေၾကာင္း အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသတင္းေထာက္ အာဇက္အက္ဆာက ဒက္ဒါးဘ္မွ သတင္းေပးပို႔ေျပာၾကားခဲ့သည္။

“မနက္တိုင္း စခန္းထဲက စာရင္းေပးသြင္းတဲ့ ဌာနမွာ အေယာက္ ရာနဲ႔ခ်ီရွိတယ္။ အဲဒီစာရင္းေကာက္တဲ့ေနရာကေန လိုအပ္တဲ့ စာရြက္စာတမ္းေတြနဲ႔ ၊ အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ အခ်ဳိ႕ကို ထုတ္ေပးတယ္။”

“ဒါေပမယ့္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာ အခ်ိန္အရမ္းၾကာတယ္။ စာရင္းဝင္ၿပီး ထုတ္ေပးမယ့္အစား အေသာက္ေတြရဖို႔ ရက္အနည္းငယ္ ထပ္ေစာင့္ရ ေသးတယ္။ သူတုိ႔အဖို႔က ဒီကိုေရာက္လာဖို႔ ရက္ေပါင္းမ်ားစြာလည္း လမ္းေလွ်ာက္လာခဲ့ ၾကရၿပီး ၿပီ။” ဟု သူက သတင္းပို႔ခဲ့သည္။

မိုးေခါင္ရာ ေဒသ ဗဟိုခ်က္မွာ ကင္ညာ၊ အီသီယုိးပီးယား၊ ဆိုမာလီယာ ႏိုင္ငံသံုးႏိုင္ငံ နယ္နိမိတ္ဆံုရာ ေဒသတြင္ျဖစ္သည္။ ယင္းေဒသတြင္ တိရိစာၦန္ အုပ္ေက်ာင္းရင္း ေရႊ႕ေျပာင္း သြားလာေနထိုင္ သူမ်ား ေနထိုင္ၾကသည္။ ယူဂႏၶာႏွင့္ ဂ်ီေဘာက္တီ ႏိုင္ငံတို႔လည္း မိုးေခါင္ေရရွားမႈ ဒဏ္ကို ခံစားၾကရသည္။

ဒက္ဒါးဘ္ ဒုကၡသည္ စခန္းအျပင္ဘက္ လက္ခံႀကိဳဆိုေရး ဌာနတြင္လည္း လူေပါင္းေထာင္ဂဏန္းႏွင့္ ခ်ီ၍ ေစာင့္ဆိုင္းလ်က္ ရွိေနေသး သည္။ 

“ေရာက္လာတဲ့ လူေတြအားလံုးကေတာ့ စုတ္ျပတ္သတ္ ေနတာပဲ။” ၿဗိတိန္ အေျခစိုက္ Save the Children မွ အန္ဒရူးဝမ္ဒါက ေျပာသည္။ 

“ရက္သတၱေပါင္းမ်ားစြာ အစာျပတ္လပ္လာၾကတဲ့ လူေတြပါ။ ခရီးရွည္၊ ခရီးၾကမ္း ႀကီးကိုလည္း ျဖတ္လာၾကရတယ္။”

ေန႔စဥ္ လူဦးေရ ၁,၅၀၀ ခန္႔ ေရာက္ရွိလာ ေနေၾကာင္း၊ အေျခအေန အလြန္႔အလြန္ ဆိုးဝါးေနေၾကာင္း သူက ေျပာသည္။

ဝင္လာမစဲ တသဲသဲ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ စခန္းကို တိုးခ်ဲ႕ေနရေၾကာင္း နယ္စည္းမျခား ေဆးဝါး အကူအညီ ေပးေရးအဖြဲ႕ (Medecines Sans Frontieres –MSF) မွ ဆရာဝန္မ်ားက အယ္လ္ဂ်ာဇီယာသို႔ ေျပာသည္။

“စခန္းအျပင္ဘက္မွာလည္း ဒုကၡခံၿပီး ေစာင့္ဆိုင္းေနၾကတဲ့ လူေတြအမ်ားႀကီးပဲ။” ဟု အက္ဆာကေျပာသည္။

ကုလသမဂၢမွေပးေသာ ပလတ္စတစ္ အစမ်ားျဖင့္ ထိုးထားေသာ ယာယီတဲ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကို အုပ္စုသံုးစု ခြဲထားသည္။ 

“စခန္းအုပ္စု သံုးခုမွာ ေနရာထိုင္ခင္း မရွိေတာ့တဲ့ အတြက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ တဲထိုးၿပီး ေနေနရတဲ့ စာရင္းဝင္ ဒုကၡသည္ ေတြရွိတယ္။”

အကူအညီေပးေရး အဖြဲ႔မ်ားက ေဆးဝါးပစၥည္းမ်ား သာမက အစားအေသာက္ႏွင့္ ေရမ်ားကိုပါ ေဝငွေပးလ်က္ ရွိသည္။

“ဆိုမာလီယာ ျပည္တြင္းထဲမွာ အကူအညီ ေပးေရးက အရမ္းကို အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုအေျခအေန ဆိုးေနတဲ့ လူေတြကို ေတြ႔ရတဲ့အခါ သူတို႔ဆီကို သြားၿပီးေတာ့ ျပည္တြင္းထဲမွာ အကူအညီ သြားေပးႏိုင္ရင္ ပိုေကာင္းပါလိမ့္မယ္။ ” ဟု ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆိုင္ရာ မင္းႀကီး ဂူတာရက္စ္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အာဖရိက