ဒလိုင္းလားမားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ အိုဘားမားကို တရုတ္ရွဳံ႕ခ်

အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားက တရုတ္ျပည္တိဘက္ခြဲထြက္ေရးေခါင္းေဆာင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီးဒလိုင္းလားမားကို အိမ္ျဖဴေတာ္ တြင္လက္ခံေတြ႔ဆံုခဲ့ျခင္းသည္ တရုတ္ျပည္တြင္းေရးကို အႀကီးအက်ယ္ ဝင္ေရာက္ စြက္ဖက္ျခင္း ျဖစ္သည္ဟု တရုတ္အစိုးရက ေျပာဆို ရွဳံ႕ခ်ခဲ့သည္။

တရုတ္ အစုိးရက ျပည္ႏွင္ ဒဏ္ ေပးထားေသာ ႏိုဘယ္ဆုရွင္ ဘုန္းေတာ္ႀကီး ဒလိုင္းလားမားကို သမၼတအိုဘားမားက စေနေန႔က အိမ္ျဖဴေတာ္တြင္ ၄၅ မိၾကာလက္ခံေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုက တိဘက္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ မည္သည့္ အကူအညီမွ် မေပးႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္း ဒလိုင္းလားမား၏အၾကမ္းမဖက္ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းလမ္းျဖင့္ တိုက္ပြဲဝင္ေနျခင္းကို ခ်ီးက်ဴးစကားေျပာၾကားခဲ့သည္။

တရုတ္အစိုးရက ဒလိုင္းလားမားသည္ တိဘက္ခြဲထြက္ေရးအတြက္ ႏိုင္ငံတြင္းအႀကမ္းဖက္မႈမ်ားကို ေထာက္ခံအားေပးေနၿပီး အိုဘားမားက လက္ခံေတြ႔ဆံုျခင္းမွာႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးတြင္ ႀကီးမားေသာဆိုးက်ဳိးမ်ားျဖစ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ခ်က္ျခင္းတုံ႔ျပန္ေျပာ ဆိုလိုက္ၿပီး အေမရိကန္အႀကီးတန္းသံအရာရွိတစ္ဦးကို လာေရာက္ေျဖရွင္းရန္ ဆင့္ေခၚခဲ့သည္။
“အခုလိုလုပ္ေဆာင္ခ်က္က တရုတ္ျပည္ရဲ႕ ျပည္တြင္းေရးကို မတရားဝင္ေရာက္စြက္ဖက္တာျဖစ္ၿပီး တရုတ္လူမ်ဳိးေတြကို ထိခိုက္ေစၿပီး ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရးကိုလည္း ပ်က္ျပားေစပါတယ္။” တနဂၤေႏြေန႔အေစာပိုင္းတြင္ ထုတ္ျပန္ေသာ တရုတ္ႏိုင္ငံျခား ေရးဝန္ႀကီးဌာန ေျပာခြင့္ရ မာဇာအိုရွဴ၏ ေၾကျငာခ်က္တြင္ေဖၚျပခဲ့သည္။
“ဒလိုင္းလာမားက ဘာသာေရးကိုအေၾကာင္းျပၿပီးေတာ့ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရးလႈပ္ရွားေနတာပါ။” ဟုလည္းဆို၏။

“အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနျဖင့္ တရုတ္အစိုးရ၏ စည္းမ်ဥ္းမ်ားႏွင့္ ရပ္တည္ခ်က္အေပၚအေလးထားေဆာင္ရြက္ရန္ ေတာင္းဆိုလုိက္ပါသည္။ ႏွစ္ႏိုင္ငံဆက္ဆံေရး ဆိုးရြားေစမည့္အျပဳအမူမ်ားကို ခ်က္ျခင္းရပ္တန္႔ရန္၊ တိဘက္လြတ္လပ္ေရးႏွင့္ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရး အင္အားစုမ်ားကို ေထာက္ခံၿပီး တရုတ္ျပည္အေရးတြင္ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ေနမႈမ်ားကို ရပ္တန္႔ရန္ ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။”
တရုတ္လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ေဘဂ်င္းရွိအေမရိကန္သံရုံးအတြင္းဝန္ ေရာဘတ္ဝင္းကို ဆင့္ေခၚခဲ့သည္။

ဒလိုင္းလားမားက တရုတ္အစိုးရ၏ စြပ္စြဲမႈမ်ားကိုျငင္းဆိုလိုက္ၿပီး တိဘက္ကိုယ္ပိုင္အုပ္ခြင့္ရေရးအတြက္ ၿငိမ္းခ်မ္းေသာနည္းျဖင့္ လႊဲေျပာင္းေပးေရးကို လိုလားျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း ဆို၏။ တိဘက္သည္ တရုတ္အေနာက္ေတာင္ဘက္အစြန္အဖ်ားရွိ ဟိမဝႏၱာေဒသတြင္ တည္ရွိေသာနယ္ေျမျဖစ္သည္။
အိမ္ျဖဴေတာ္မွထုတ္ျပန္ေသာေၾကျငာခ်က္တြင္ ဒလိုင္းလားမားက အိုဘားမားအား သူ႔အေနႏွင့္ တိဘက္လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္အားထုတ္ေနျခင္းမဟုတ္ေၾကာင္း၊ မၾကာမီတြင္ တရုတ္အစိုးရႏွင့္ သူ႔ကိုယ္စားလွယ္မ်ားေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးေရးျဖစ္ေျမာက္ မည္ဟု ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဖၚျပပါရွိသည္။
“တရုတ္ႏွင့္ တိဘက္ၾကားကာလၾကာျမင့္စြာ ကြဲျပားျခားနားေနမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းႏိုင္ရန္ တုိက္ရိုက္ေတြ႔ဆံုေႏြးေရးကို အေမရိကန္သမၼတအေနႏွင့္ အေလးအနက္ထားတိုက္တြန္းလိုက္ၿပီး ႏွစ္ဘက္စလံုးအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာအေျဖတရပ္ ထြက္ေပၚလာေရးကို ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း” ေၾကျငာခ်က္တြင္ေဖၚျပထားသည္။

အေမရိကန္-တရုတ္ဆက္ဆံေရးတည္ေဆာက္မႈ အေရးႀကီးေၾကာင္းကိုလည္း သမၼတက အေလးထားေျပာၾကားသြားေၾကာင္း အိမ္ျဖဴေတာ္မွ ဆိုသည္။
ကမၻာေပၚတြင္ တိဘက္ႏွင့္ တိဘက္လူမ်ဳိးတို႔၏ ဘာသာတရား၊ ဘာသာစကား၊ ယဥ္ေက်းမႈမ်ားကို ထိန္းသိမ္းရန္ အထူးအားေပးေထာက္ခံေၾကာင္းလည္း သမၼတအိုဘားမားက အေလးအနက္ေျပာဆိုခဲ့ေၾကာင္း ဒလိုင္းလားမားႏွင့္ အိုဘားမား တို႔ေတြ႔ဆံုပြဲအၿပီးတြင္ အိမ္ျဖဴေတာ္ေျပာခြင့္ရ ေဂ်းကာနီက ေျပာၾကားခဲ့သည္။

စေနေန႔အေစာပိုင္းက တရုတ္တာဝန္ရွိသူမ်ားက ေတြ႔ဆံုေရးကို ဖ်က္သိမ္းပစ္ရန္ေတာင္းဆိုခဲ့ေသးသည္။
ဒလိုင္းလားမားက အိုဘားမားႏွင့္ ေတြ႔ဆံုရျခင္းအေပၚဝမ္းေျမာက္ခဲ့ၿပီး လူသားျဖစ္တည္မႈႏွင့္ သက္ဆိုင္ေသာ ခံယူခ်က္မ်ားတြင္ အိုဘားမားႏွင့္ သေဘာခ်င္းတိုက္ဆိုင္မႈမ်ား ရွိေၾကာင္း ဆိုသည္။

“အိုဘားမားက အႀကီးမားဆံုး ဒီမိုကရက္တစ္ႏိုင္ငံတစ္ခုရဲ႕ သမၼတျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လူ႔စံတန္ဖိုးေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရးေတြ၊ ဘာသာေရးလြတ္လပ္ခြင့္ေတြန႔ဲပတ္သက္ၿပီးေတာ့ သူ႔မွာမွန္ကန္တဲ့ ခံယူခ်က္ေတြရွိပါတယ္။” ဟု ဒလိုင္းလားမားက ဆို၏။
“အိုဘားမားမွာ တိဘက္၊ အျခားေဒသေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ခံစားခ်က္ရွိပါတယ္။”

၁၉၅၉ ခုႏွစ္ကတည္းက ဒလိုင္းလားမားသည္ ျပည္ႏွင္ဒဏ္ျဖင့္ အိႏၵိယသို႔ေရာက္ရွိေနခဲ့သည္။
ဒလိုင္းလားမားအေနျဖင့္ တိဘက္ခြဲထြက္ေရး၊ တရုတ္ဆန္႔က်င္ေရးတို႔ကိုစြန္႔လႊတ္ၿပီး တိုင္ဝမ္ကို တရုတ္ျပည္နယ္တစ္ခုအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳ ႏိုင္မည္ဆိုလွ်င္ ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ အခ်ိန္မေရြးျပန္ဝင္လာႏိုင္ေၾကာင္း တရုတ္အစိုးရက ဆိုသည္။
၂၀၁၀ ေဖေဖၚဝါရီလအတြင္းကလည္း ဒလိုင္းလားမားႏွင့္ အိုဘားမားေနာက္ဆံုးေတြ႔ဆံုခဲ့ေသးသည္။

Source: Al Jazeera

Posted in: အာဖရိက